Thursday 17 November 2011

Μαθιός Ρήγας: Ερωτήσεις και απαντήσεις γύρω από το project της αποθήκης αερίου στη Ν. Καβάλα

Στη σημασία και το ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει για τη δημιουργία συνθηκών ανταγωνισμού στην ελληνική αγορά αερίου, η κατασκευή της υπόγειας αποθήκης αερίου στο πεδίο της Ν. Καβάλας, αναφέρθηκε μιλώντας στο συνέδριο για την ενεργειακή ασφάλεια που πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα στη Λευκωσία ο επικεφαλής της Energean Μαθιός Ρήγας. Στην ομιλία του ο κ. Ρήγας αναφέρθηκε στις νέες απαιτήσεις για αποθέματα ασφάλειας που προκύπτουν από τη νέα ευρωπαϊκή νομοθεσία, στα τεχνικά και οικονομικά πλεονεκτήματα του έργου αλλά και στο γεγονός ότι πρόκειται για μια επένδυση με μηδενική περιβαλλοντική επίπτωση. Τέλος ο κ. Ρήγας υπογράμμισε ότι η επένδυση συναντά την πλήρη αποδοχή της τοπικής κοινωνίας.

Η ομιλία του κ. Ρήγα αναλυτικά:

Το φυσικό αέριο παίζει διαρκώς αυξανόμενο ρόλο στην οικονομία το ίδιο όμως συμβαίνει και με την πολιτική. Φανταστείτε λοιπόν να έχετε μια δραστηριότητα όπως εμείς, στην Ελλάδα, να χρειάζεστε αέριο για να δουλέψετε και μια μέρα η Ρωσία εξαιτίας των προβλημάτων με την Ουκρανία σταματάει την προμήθεια αερίου. Οι υπουργοί ανακοινώνουν ότι δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας και ότι το σύστημα είναι σταθερό. Τα επόμενα πέντε λεπτά το εργοστάσιό μας κλείνει γιατί δεν έχει αέριο. Ήτα η εποχή που ξαφνικά όλοι ανακάλυψαν ότι το αέριο είναι ένα θαυμάσιο καύσιμο αλλά χρειάζεται να μπορείς να το αποθηκεύεις και να εξασφαλίζεις την αδιάλειπτη προμήθεια ακόμη και σε περίοδο κρίσης. Εμείς ως Energean έχουμε προτείνει σε αυτήν την κατεύθυνση προς την ελληνική κυβέρνηση το project δημιουργίας αποθήκης αερίου στο υπό εξάντληση πεδίου φυσικού αερίου στη Ν. Καβάλα.

Τα τρία βασικά ερωτήματα που προκύπτουν γύρω από το έργο είναι: Χρειάζεται η Ελλάδα αποθήκη αερίου; Είναι το project μας στη Ν. Καβάλα το κατάλληλο έργο; Θα υλοποιηθεί το έργο;

Οι άνθρωποι της αγοράς είναι σημαντικό να μιλάμε για έργα που θα γίνουν. Θυμάμαι, όταν δούλευα στην Chase Manhattan το 1991 ότι ήμασταν τότε σύμβουλοι για ένα πιθανό έργο που σχεδιαζόταν να γίνει. Το έργο αυτό ήταν ο πετρελαιαγωγός Μπουργκάς Αλεξανδρούπολη.

Ποια είναι η κατάσταση της αγοράς φυσικού αερίου στην Ελλάδα. Υπάρχουν τρία σημεία εισόδου αερίου, ανατολικά από την Τουρκία, βόρεια από τη Ρωσία και νότια από το LNG terminal της Ρεβυθούσας. Το σύστημα υποστηρίζεται από αποθηκευτικούς χώρους στη Ρεβυθούσα με δυνατότητα κάλυψης των αναγκών για μόλις 5 ημέρες. Άλλωστε ο στόχος του τερματικού σταθμού είναι η εισαγωγή αερίου και όχι η αποθήκευση. Πρόσφατα ένας αριθμός από βιομηχανικούς πελάτες προσπάθησαν να εισάγουν φυσικό αέριο για δική τους χρήση, κυρίως ηλεκτροπαραγωγή και τους ειπώθηκε ότι πρέπει να καταναλώσουν το αέριο αυτό μέσα σε μία εβδομάδα. Δηλαδή στην πράξη δεν έχουμε ένα ολοκληρωμένο άνοιγμα της αγοράς αερίου στην Ελλάδα.

Επομένως ερχόμαστε στο ερώτημα, χρειάζεται η Ελλάδα μια αποθήκη αερίου; Τι λέει η Ε.Ε. Η Ε.Ε. στο νέο κανονισμό που τέθηκε σε εφαρμογή το 2010 αναφέρει ότι τα κράτη μέλη πρέπει να διασφαλίσουν την προμήθεια αερίου των ευάλωτων καταναλωτών για διάστημα τουλάχιστον 30 ημερών ακόμη και στην περίπτωση που η μεγαλύτερη πηγή προμήθειας βρίσκεται εκτός λειτουργίας. Σήμερα η Ελλάδα υποστηρίζει τους καταναλωτές για μόλις 5 ημέρες. Επομένως χωρίς αμφιβολία, σύμφωνα και με το συμπέρασμα μελέτης του αρμόδιου υπουργείου ΠΕΚΑ το 2010 που αξιολόγησε το έργο μας, υπάρχει ανάγκη για ένα νέο έργο αποθήκης στην Ελλάδα. Η ανάγκη όμως για αποθήκη δεν προέρχεται μόνο από τη νομοθεσία. Αφορά πρωτίστως στο κόστος του φυσικού αερίου που προμηθευόμαστε στα σπίτια μας. Σύμφωνα με την ΙΕΑ, η Ελλάδα έχει την υψηλότερη τιμή αερίου στην Ευρώπη εάν όχι στον κόσμο. Γιατί; Γιατί υπάρχει περιορισμένος ανταγωνισμός. Το συμπέρασμα της ίδιας μελέτης της ΙΕΑ αναφέρει ότι τα νοικοκυριά προμηθεύονται από εταιρείες διανομής που είναι τοπικά μονοπώλια και προμηθεύονται αναγκαστικά αέριο από τη ΔΕΠΑ. Άρα βασικά βρισκόμαστε σε μια μονοπωλιακή αγορά που στη θεωρία έχει ανοίξει αλλά στην πράξη αναγκαζόμαστε να αγοράζουμε πολύ ακριβό αέριο.

Τι μπορούμε να κάνουμε για να αλλάξουμε αυτή την κατάσταση; Προφανώς το να έχουμε μια αποθήκη αερίου, δίνει ίσες ευκαιρίες για εισαγωγές αερίου που θα εισάγουν πραγματικό ανταγωνισμό στην αγορά.

Στο ερώτημα είναι το project μας το κατάλληλο;

Ας δούμε την τοποθεσία. Ακούμε για τους αγωγούς, τον TAP και τον ITGI. Και οι δύο έρχονται μέχρι το κατώφλι μας, περνάνε πολύ κοντά στην Καβάλα και αυτό είναι ένα έργο που μπορεί να υποστηρίξει αυτούς τους αγωγούς ανεξάρτητα από το ποιος αγωγός θα κερδίσει το διαγωνισμό του Shah Deniz. Επίσης βρισκόμαστε σε μια τοποθεσία που μπορεί να λειτουργήσει ως σημείο εισόδου για το αέριο που θα έρθει από την περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, για τις ποσότητες που δε θα μετατραπούν σε LNG. Δε θα μπω σε τεχνικές λεπτομέρειες αλλά έχει γίνει ένας αριθμός μελετών και καταλήγουν ότι το υπό εξόφληση πεδίο φυσικού αερίου 1bcm αποτελεί ιδανικό υποψήφιο για υπόγεια αποθήκη. Και αυτό οφείλεται στη γεωλογία, τα χαρακτηριστικά και επίσης εξαιτίας της κοντινής απόστασης από την ακτή αλλά και εξαιτίας των υφιστάμενων υποδομών. Τέλος έχει μεγάλο βαθμό αποδοχής από την τοπική κοινωνία. Και αυτό έχει μεγάλη σημασία.

Στη νότια Καβάλα, μπορούμε να αποθηκεύσουμε έως 1bcm ενώ η δυνατότητα παράδοσης φτάνει στα 9 εκατ. κυβικά μέτρα την ημέρα. Αυτό σημαίνει, καθώς η Ελλάδα καταναλώνει περίπου 10 εκατ. κυβικά μέτρα την ημέρα ότι μπορούμε να καλύψουμε πλήρως τις ανάγκες τις χώρας για μια περίοδο 50 ημερών.

Έχουμε ένα πεδίο που έχει σχεδόν εξαντληθεί και μέσα σε αυτό βρίσκονται ακόμη διαθέσιμα 150 εκατ. κυβικά αερίου. Έχουμε τις θαλάσσιες πλατφόρμες, έχουμε στην ξηρά ένα εργοστάσιο που μπορεί υποδεχθεί τους σταθμούς συμπίεσης ενώ το συνολικό κόστος της επένδυσης υπολογίζεται στα 400 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για ένα έργο με μηδενική περιβαλλοντική επίπτωση.

Να θυμίσω τα τρία βασικά σημεία της ενεργειακής πολιτικής της Ε.Ε. Ασφάλεια προμήθειας, βελτίωση της οικονομίας και περιβαλλοντική προστασία. Αυτό το project καλύπτει και τα τρία κριτήρια: ασφάλεια προμήθειας, βελτιώνει τον ανταγωνισμό και φυσικά δεν έχει καμία επίπτωση στο περιβάλλον και είναι ευρέως αποδεκτό από την τοπική κοινωνία της Καβάλας.

Τελευταίο ερώτημα. Θα γίνει το έργο και ποιοι θα είναι οι χρήστες;

Το ερώτημα αυτό είναι σημαντικό. Αυτό το έργο θα μπορούσε να το παρομοιάσει κανείς με μια ομπρέλα όταν δε βρέχει. Όλοι το θέλουν αλλά ποιος είναι πρόθυμος να πληρώσει; Έχουμε προτείνει ένα μέρος της αποθήκης να δεσμευτεί για την ασφάλεια προμήθειας της χώρας, ένα μέρος της να εξαιρεθεί της πρόσβασης τρίτων για χρήση από τους επενδυτές, που θα διασφαλίζουν και την τραπεζική χρηματοδότηση του έργου και ένα άλλο μέρος του να προσφέρεται μέσω διαδικασιών open season σε όλους τους συμμετέχοντες στην αγορά αερίου για να εισαχθεί ο ανταγωνισμός στην ελληνική αγορά.

Που βρισκόμαστε τώρα; Έχουμε κάνει πρόταση στην κυβέρνηση να μετατρέψουμε την υφιστάμενη άδεια παραγωγής σε άδεια αποθήκης. Ο νέος ενεργειακός νόμος δίνει καθαρή προτεραιότητα στην μετατροπή της άδειας παραγωγής σε άδεια αποθήκης. Αυτό αποτελεί ευρέως διαδεδομένη πρακτική σε άλλες χώρες π.χ τη Βρετανία, την Ολλανδία και τη Γαλλία. Έχουμε υποβάλει την αίτησή μας τον Ιούλιο στη ΡΑΕ και από τότε περιμένουμε την έκδοση ΚΥΑ για τους όρους μετατροπής της άδειας. Στο μεταξύ η Ε.Ε. έχει εγκρίνει το έργο μας ως επιλέξιμο για το πρόγραμμα TEN –E και δουλεύουμε μαζί με τους συνεταίρους μας στο έργο την Edison για την ολοκλήρωση των τεχνικών και οικονομικών μελετών σκοπιμότητας του έργου.

Καταλήγοντας στο ερώτημα εάν η Ελλάδα χρειάζεται αποθήκη αερίου, η απάντηση είναι προφανής, η νομοθεσία απαιτεί να έχουμε νέες αποθήκες, η αγορά χρειάζεται αποθήκη για να έχει μεγαλύτερο ανταγωνισμό. Στο ερώτημα εάν η Ν. Καβάλα είναι το κατάλληλο έργο, η απάντηση είναι οπωσδήποτε ναι. Στην πραγματικότητα είναι το μόνο project υπόγειας αποθήκης που μπορεί να γίνει στην Ελλάδα αφού αυτό είναι το μοναδικό υπό εξάντληση κοίτασμα στην Ελλάδα. Τέλος έχουμε υψηλό βαθμό εμπιστοσύνης ότι το έργο θα γίνει. Έχει καθυστερήσει και φυσικά η Ελλάδα έχει αρκετά προβλήματα. Αλλά είναι μια επένδυση 400 εκατ. ευρώ που θα βελτιώσει τη δυναμική της αγοράς αερίου και θα διασφαλίσει ότι η αγορά θα ανοίξει πλήρως για τους συμμετέχοντες.

Όλες οι παρατηρήσεις εδώ:
http://www.energypress.gr/content-api/energypress/contentObject/3 b987103-0f 13-4bd3-989d -2b9406 8e2e74/content

http://www.energypress.gr/portal/resource/contentObject/id/8352e2ec-0c97-452d-a93c-6c1815d1df15

No comments: