Τι σημαίνουν το άνοιγμα Λαφαζάνη στο Μπακού και το διπλό μήνυμα των Αζέρων

Άνοιγμα προς το Αζερμπαϊτζάν έκανε χθες ο υπουργός Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Π. Λαφαζάνης, αφενός πετώντας στην Κομισιόν το μπαλάκι για την τύχη εξαγοράς του ΔΕΣΦΑ από τη Socar, αφετέρου εκφράζοντας τη ρητή στήριξή του προς τον αγωγό μεταφοράς αζέρικου αερίου TAP.

Σχολιάζοντας την επισήμανση Λαφαζάνη ότι Ελλάδα θα επιδιώξει να πετύχει όσο το δυνατόν περισσότερα οφέλη σχετικά με τη διέλευση του TAP από τη χώρα μας, στελέχη του χώρου την ερμήνευαν περισσότερο ως μια προσπάθεια να φανεί συνεπής με τα όσα προεκλογικά υποστήριζε ο ΣΥΡΙΖΑ περί αλλαγής κάποιων όρων, παρά με κάποιου είδους εμπλοκή.

Από την πλευρά τους πάλι οι Αζέροι, έστειλαν ένα διπλό μήνυμα τόσο προς την Ελλάδα όσο και προς την ΕΕ, αφού όπως έλεγαν με νόημα κύκλοι της πρεσβείας "το ύψος του ποσοστού που θα κατέχει η Socar στο ΔΕΣΦΑ είναι και μια ένδειξη εμπιστοσύνης για την όποια ελληνο-αζέρικη συνεργασία". Όσο για τις Βρυξέλλες, κατέστη για ακόμη μια φορά φανερή η δυσφορία του Μπακού απέναντι στη μακρά καθυστέρηση και τα συνεχή προσκόμματα για την ολοκλήρωση της μεταβίβασης του ΔΕΣΦΑ.

Τα όσα πάντως ειπώθηκαν χθες από τον κ. Λαφαζάνη προς τον Αζέρο πρέσβη Ρ. Μουσταφάγιεφ και τον εκπρόσωπο της Socar στην Ελλάδα Αναρ Μαμάντοφ συνιστούν ένα πρώτο στίγμα των προθέσεων της κυβέρνησης απέναντι στο Αζερμπαϊτζάν, και της "πολυεπίπεδης και πολυδιάστασης ενεργειακής πολιτικής" που κατά τα λεγόμενα του υπουργού θέλει να εγκαινιάσει.

Πολιτική που απ' ότι έχει αφήσει να εννοηθεί ο κ. Λαφαζάνης θα στραφεί τόσο προς το Μπακού, όσο και προς τη Μόσχα, αφού είναι σαφές ότι η ελληνική πλευρά φλερτάρει και με την ιδέα της εμπλοκής στο σχέδιο Turk Stream και τη χρήση του ελληνικού εδάφους για τη διέλευση του ρωσικού αερίου προς την Ευρώπη.

Εδώ όμως προκύπτουν αβίαστα μερικά ερωτήματα. Είναι συμβατό να επιδιώκει η κυβέρνηση καλές σχέσεις τόσο με τους Αζέρους όσο και με τους Ρώσους; Πόσο μάλλον όταν οι Αζέροι θεωρήθηκαν από ΕΕ και ΗΠΑ ως το αντίπαλον δέος για την τροφοδοσία της Ευρώπης από τους Ρώσους; Κι όταν οι ΗΠΑ βοηθούν τόσο ανοικτά την Ελλάδα (πρόσφατη δήλωση Ομπάμα στο CNN "μη στίβετε άλλο την Ελλάδα"), αυτό δεν θα έπρεπε λογικά να επηρεάσει και την ελληνική στάση στα ενεργειακά; 

Προς το παρόν τα ερωτήματα αυτά δεν έχουν απάντηση. Θα απαντηθούν στην πορεία. Άλλωστε και η νέα κυβέρνηση ακόμη "ψάχνεται" όχι μόνο στα ενεργειακά αλλά συνολικότερα.

Ας σταθούμε προς το παρόν στη χθεσινή συνάντηση Λαφαζάνη- Μουσταφάγεφ, όπου ο Έλληνας υπουργός παρείχε ρητή στήριξη στον TAP (το 20% του ελέγχεται από τη Socar), λέγοντας ότι "συμφέρει τη χώρα, την περιοχή, και υποβοηθά πολύ την ενεργειακή ασφάλεια και επάρκεια στην Ευρώπη", ενώ παραμένοντας πιστός στα όσα έλεγε προεκλογικά ο ΣΥΡΙΖΑ, διεμήνυσε ότι "θα επιδιώξει με κάθε πρόσφορο μέσο να βελτιώσει κάποιους από τους όρους της σύμβασης προς όφελος της Ελλάδας". Ερωτηθείς αν εννοεί την επιβολή τελών διέλευσης (transition fees), όπως είχαν ζητήσει προεκλογικά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, αρνήθηκε να δώσει διευκρινήσεις.

Χαμηλούς τόνους κράτησε και αναφορικά με το ΔΕΣΦΑ και την υπό εξέλιξη εξαγορά του 66% από την αζέρικη Socar, παραπέμποντας στην έρευνα που διεξάγει γύρω από τη πώληση η Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Κομισιόν, δηλώνοντας όπως είχε πει πρόσφατα και στο Reuters "θα περιμένουμε την απόφαση της ΕΕ για να καθορίσουμε τις επόμενες κινήσεις μας".

Το διπλό μήνυμα των Αζέρων

Έχει πάντως τη δική του σημασία ότι μπορεί ο Αζέρος πρέσβης ερωτηθείς κατά πόσο το Μπακού συνδέει την απόφαση της Κομισιόν για τον ΔΕΣΦΑ με την κατασκευή του TAP να απάντησε "θα πρέπει να περιμένουμε την τελική απόφαση, είμαστε αισιόδοξοι", εντούτοις κύκλοι της Socar εξηγούσαν ότι "τα δύο αυτά projects συνδέονται μεταξύ τους, όχι άμεσα, αλλά πάντως έχουν σχέση".

Οι ίδιες πηγές εξηγούσαν ότι οι υποδομές που ελέγχει το ΔΕΣΦΑ είναι αλληλένδετες με τη στρατηγική της Socar για τη δραστηριοποίησή της επί ευρωπαϊκού εδάφους. Κι αυτό καθώς ο λόγος που εξαρχής έβαλαν οι Αζέροι στο μάτι το ΔΕΣΦΑ, ήταν προκειμένου να τον χρησιμοποιήσουν ως όχημα για την επέκτασή τους στα Βαλκάνια, και τη δημιουργία μαζί με τον TAP  ενός κόμβου στην περιοχή.

Ο Αζέρος πρέσβης ερωτήθηκε και κατά πόσο έχει εκδηλωθεί από την νέα κυβέρνηση ενδιαφέρον συμμετοχής της Αθήνας στον αγωγό TAP για να απαντήσει ότι "αυτό αφορά την ελληνική πλευρά" και δεν είναι δικής του αρμοδιότητας θέμα.

Σε κάθε περίπτωση, μόνο τυχαίο δεν είναι ότι ο Μουσταφάγιεφ ήταν ο πρώτος ξένος πρεσβευτής με τον οποίο συναντήθηκε ο Λαφαζάνης, ο οποίος μάλιστα θα έχει την ευκαιρία να τα πει από κοντά με τους Αζέρους κατά το ταξίδι που πιθανότατα (δεν έχει οριστικοποιηθεί) θα κάνει στο Μπακού στις 12 Φεβρουαρίου, στο πλαίσιο της συνδιάσκεψης των κρατών του Νοτίου Διαδρόμου. Εκεί αναμένεται κάπως να αρχίσουν να ξεκαθαρίζουν κάποια πράγματα.

 

http://www.energypress.gr/news/Ti-shmainoyn-to-anoigma-Lafazanh-sto-Mpakoy-kai-to-diplo-mhnyma-twn-Azerwn