Tuesday 24 April 2012

Υποθαλάσσιο πετρέλαιο, περιβάλλον και τουρισμός

του Βασίλη Ξυπολυτά*

Η κυβέρνηση προσφάτως ενέκρινε την έρευνα και εξόρυξη πετρελαίου σε τρεις περιοχές της Δυτικής Ελλάδος. Πρόκειται για οικόπεδα, στον Πατραϊκό κόλπο, δυτικά των Ιωαννίνων στην Ήπειρο και στην περιοχή του Κατάκολου στην Ηλεία.

Ο μέχρι τώρα αντίλογος στην υποθαλάσσια εξόρυξη πετρελαίου επεσήμανε τη μεγάλη πιθανότητα περιβαλλοντικής καταστροφής. Παρά ταύτα υπάρχει μια εξίσου σημαντική παράμετρος που πρέπει να αναδειχθεί: αυτή της οικονομικής τουριστικής καταστροφής σε περίπτωση περιβαλλοντικού ατυχήματος.

Μέχρι πρόσφατα υπήρχε η ψευδαίσθηση ότι η σημερινή τεχνολογία και η κείμενη νομοθεσία ήταν αρκετές για να διασφαλίσουν την ασφαλή εκτέλεση θαλάσσιων εξορύξεων. Παρόλα αυτά η πρόσφατη περιβαλλοντική και οικονομική καταστροφή στο κόλπο του Μεξικού κατέδειξε ότι δεν είμαστε ασφαλείς.

Τον Απρίλιο του 2010, η έκρηξη στην εξέδρα άντλησης πετρελαίου «Deepwater Horizon» κόστισε τη ζωή σε έντεκα εργάτες και προκάλεσε τη διαρροή 780 εκατομμυρίων λίτρων πετρελαίου στον Κόλπο του Μεξικού με αποτέλεσμα να δεχτεί ένα ισχυρό πλήγμα η αλιευτική και τουριστική βιομηχανία της περιοχής. Και γι’ αυτό το λόγο εξηναγκάσθη, ο γνωστός πολυεθνικός κολοσσός πετρελαιοειδών, σε διακανονισμό καταβάλλοντας 7,8δις δολάρια, λίγες μέρες πριν δικαστεί η υπόθεση στα δικαστήρια της Νέας Ορλεάνης.

Η οργάνωση Environment for America- Research and policy center κατέδειξε σε σχετική μελέτη της ότι ο τομέας του τουρισμού και της αλιείας στον Κόλπο του Μεξικού απέφερε ετησίως 204 δις δολάρια στην κυβέρνηση των ΗΠΑ. Περίπου πέντε φoρές περισσότερα από όσα αποδίδει η ετήσια παράγωγη πετρελαίου. Επιπλέον δε, ο τουρισμός απέφερε 4,5 εκατομμύρια θέσεις εργασίας έναντι μόνο 154.000 του τομέα της πετρελαιοπαραγωγής.

Η περίπτωση της Ελλάδας δεν διαφέρει και πολύ. Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία, στις περιοχές που δόθηκε η πρώτη έγκριση για υποθαλάσσια εξόρυξη εκτιμάται ότι υπάρχουν κοιτάσματα δυναμικότητας 283 εκατομμυρίων βαρελιών σε βάθος 20ετίας. Με τις διεθνείς προβλέψεις για τη διακύμανση της τιμής του πετρελαίου -που σύμφωνα με έρευνες τα επόμενα χρόνια προβλέπεται στα 150 δολάρια το βαρέλι, η εκτιμώμενη αξία αυτών των ποσοτήτων ανέρχεται περίπου στα 25 δισ. Ευρώ στη διάρκεια της 20ετίας, εκ των οποίων σε 12-14 δισ. Ευρώ υπολογίζονται τα έσοδα του δημοσίου.

Αντίστοιχα δε, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία του Συνδέσμου Eλληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) το 2010 οι τουριστικές εισπράξεις ανήλθαν στα 9,61 δις ευρώ, δηλαδή σε βάθος 20ατιας περί τα 192.2 δις εκατομμύρια ευρώ. Επιπλέον ο τουρισμός απασχολεί 400.000 εργαζόμενους έναντι μερικών χιλιάδων που θα απασχοληθούν στην πετρελαϊκή εξόρυξη.

Γίνεται λοιπόν ευκόλως αντιληπτό ότι η εξόρυξη πετρελαίου πρέπει να γίνει με πολύ προσεκτικά βήματα και να μην αντιμετωπίζεται υπεραπλουστευτικά ως λύτρωση από την οικονομική κρίση που μαστίζει την χώρα μας. Και αυτό γιατί δεν απειλεί μόνο το περιβάλλον αλλά τη μεγαλύτερη βιομηχανία μας, τον τουρισμό.

Ακολουθούν τρεις σύντομες προτάσεις:

α) Πρέπει απαραιτήτως να υπάρξουν αυστηρότεροι κανόνες εξορύξεως, εντάσσοντας και νέες παραμέτρους ασφαλείας όπως αυτές προσφάτως επισημάνθηκαν από την αρμόδια επιτροπή του Αμερικανικού Κογκρέσου.

β) Πλήρης απαγόρευση εξορύξεων σε απόσταση 20 χλμ. από τουριστικές ζώνες υψηλής κερδοφορίας πχ. Κέρκυρα, Ρόδος, Μύκονος, Σαντορίνη, Κρήτη κτλ.

γ) Τελευταίο και ίσως σημαντικότερο όλων, επικέντρωση των προσπαθειών μας στην εξόρυξη φυσικού αερίου. Το οποίο έχει λιγότερο οδυνηρές επιπτώσεις σε περίπτωση ατυχήματος, είναι πιο φιλικό απέναντι στο φαινόμενο του θερμοκηπίου αλλά και θεωρείται το καύσιμο του μέλλοντος.

*O Βασίλης Ξυπολυτάς είναι αντιδήμαρχος Κηφισιάς και έχει ειδικευτεί σε ζητήματα περιβάλλοντος στο πανεπιστήμιο του Harvard.

http://www.econews.gr/2012/04/24/exoryxi-petrelaiou-tourismos/

No comments: