Thursday, 19 April 2012

Το Ιράν παίζει με τη Δύση το παιχνίδι των καθυστερήσεων

Αυτή την εβδομάδα ξεκίνησαν οι διαπραγματεύσεις του Ιράν με τις δυτικές δυνάμεις, με σκοπό την εξεύρεση φόρμουλας για τον περιορισμό ή την κατάργηση του πυρηνικού του προγράμματος. Το συγκεκριμένο θέμα σχετίζεται άμεσα με την διεθνή τιμή του πετρελαίου, ενώ ως γνωστόν, το εμπάργκο επιβλήθηκε από την Ευρώπη και την Αμερική και αποτελεί συνέχεια παλαιότερων κυρώσεων που είχαν αποφασιστεί για να μεταπείσουν τους Ιρανούς. Είναι όμως ειλικρινής η πρόθεση της Τεχεράνης να διαπραγματευτεί ή απλά προσπαθεί να κερδίσει χρόνο;

Μια πρώτη διαπίστωση είναι ότι η Ουάσιγκτον δεν επιθυμεί να δει ένα πυρηνικό Ιράν σε μια περιοχή τόσο ευαίσθητη όσο η Μέση Ανατολή, παρά το γεγονός ότι χώρες όπως το Ισραήλ και το Πακιστάν διαθέτουν ήδη αυτά τα όπλα. Οι ΗΠΑ λοιπόν προσπαθούν να διατηρήσουν τον έλεγχο και να κρατήσουν το Ιράν εκτός του «πυρηνικού κλαμπ».

Στα πλαίσια αυτά, οι Ευρωπαίοι, οι Ιρανοί και οι εκπρόσωποι των «Έξι» δυνάμεων συναντήθηκαν το Σάββατο στην Κωνσταντινούπολη και θα συναντηθούν και πάλι αργότερα, στις 23 Μαΐου στη Βαγδάτη, ώστε να εξακριβώσουν κατά πόσο προτίθεται η Τεχεράνη να περιορίσει ή να εγκαταλείψει το πυρηνικό της πρόγραμμα και με ποια ανταλλάγματα. Την ίδια στιγμή, το Ισραήλ δεν έχει κρύψει την πρόθεσή του να διατηρήσει στο τραπέζι την στρατιωτική λύση, απειλώντας έτσι με βομβαρδισμό ώστε να μην αποκτήσει το Ιράν πυρηνικά όπλα.

Παρά τα θετικά μηνύματα που έχει στείλει η Τεχεράνη προς τη Δύση τελευταία και παρά τις εποικοδομητικές δηλώσεις του διαπραγματευτή του, Σαίντ Τζαλίλι, η πραγματικότητα είναι ότι πολύ δύσκολα θα εγκαταλείψουν οι Ιρανοί τις προσπάθειές τους για απόκτηση πυρηνικού όπλου. Αυτό επιβεβαιώνουν και οι πηγές του Energia. gr από το Ιράν, τονίζοντας ότι το όλο πρόγραμμα αποτελεί υπ’ αριθμόν ένα προτεραιότητα για το καθεστώς, αλλά και για τον ίδιο τον στρατό (βλέπε Φρουρούς της Επανάστασης), ο οποίος ασκεί σημαντική επιρροή στην διαμόρφωση της εξωτερικής πολιτικής της χώρας.

Το πιθανότερο σενάριο είναι ότι το Ιράν επιχειρεί να παίξει το παιχνίδι που έπαιξε παλαιότερα με επιτυχία η Βόρεια Κορέα. Δηλαδή προχωρά σε διαδοχικές καθυστερήσεις και στο μεταξύ πραγματοποιεί μικρά βήματα προόδου προς τον τελικό στόχο. Η Πιόνγιανγκ έπαιξε το παιχνίδι των καθυστερήσεων επί μια ολόκληρη δεκαετία, μέχρις ότου προχώρησε τελικά στην πρώτη της πυρηνική δοκιμή. Πλέον, είναι σε θέση να διαπραγματεύεται με τους Αμερικανούς από μια πιο ισχυρή θέση σε σχέση με πριν. Το ίδιο ακριβώς φιλοδοξεί να κάνει και η Τεχεράνη, η οποία μάλιστα «ζει» σε μια πολύ πιο επικίνδυνη «γειτονιά» από ότι η Βόρειος Κορέα.

Υπάρχει όμως και μια άλλη διάσταση στην όλη υπόθεση, που έχει να κάνει με τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ. Ο πρόεδρος Ομπάμα μπορεί να είναι κραταιός, έχοντας απέναντί του έναν αδύναμο ρεπουμπλικάνο υποψήφιο, αλλά πραγματικός του αντίπαλος είναι … τα βενζινάδικα. Η τιμή της αμόλυβδης στις ΗΠΑ έχει φτάσει σε υψηλά επίπεδα τους τελευταίους μήνες και είναι γνωστό το πόσο απασχολεί αυτό τους Αμερικανούς. Ως εκ τούτου, ο Ομπάμα εξετάζει το ενδεχόμενο να αποδεσμεύσει ποσότητες πετρελαίου από τα στρατηγικά αποθέματα των ΗΠΑ κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, όπως άλλωστε έκανε και τον Ιούνιο του 2011, ώστε να απαλύνει την κατάσταση και να δώσει τα σωστά μηνύματα στους ψηφοφόρους.

Παράλληλα, η αμερικανική κυβέρνηση φροντίζει να καλλιεργεί στον δυτικό Τύπο ελπίδες για τις διαπραγματεύσεις με το Ιράν, ώστε να συνεχιστεί η αποκλιμάκωση των διεθνών τιμών του πετρελαίου. Σημειώνουμε ότι από τη στιγμή που κυκλοφόρησαν οι πρώτες ειδήσεις για τις συζητήσεις αυτές, η τιμή του Brent έχει μειωθεί και χθες εμπορευόταν προς 117,22 δολάρια ανά βαρέλι, έναντι 125 δολαρίων τον προηγούμενο μήνα για παραδόσεις Ιουνίου. Άρα, την Ουάσιγκτον την συμφέρουν οι διαπραγματεύσεις, ακόμα και αν είναι ανούσιες.

Αντίστοιχα, υπήρξαν οφέλη και για την ιρανική οικονομία, καθώς το ριάλ ενισχύθηκε τη Δευτέρα κατά 7% και το χρηματιστήριο κατά 1,3%.

Το μεγάλο ερώτημα για τη συνέχεια είναι η απάντηση του Ισραήλ. Το κόστος από ένα στρατιωτικό χτύπημα δεν θα είναι υπερβολικό για το Τελ Αβίβ, αφού το Ιράν έχει περιορισμένες δυνατότητες αντίδρασης. Αντιθέτως, οι πιέσεις των ΗΠΑ και της Ευρώπης μπορεί να αποτελέσουν έναν ισχυρότερο αποτρεπτικό παράγοντα, αφού οι χώρες αυτές θα πληγούν από τις υπερβολικές τιμές του πετρελαίου την επόμενη ημέρα του βομβαρδισμού. Τιμές οι οποίες αναμένεται να ξεπεράσουν ακόμα και τα 200 δολάρια ανά βαρέλι, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις επενδυτικών οίκων.

http://www.energia.gr/article.asp?art_id=57026

No comments: