Σαρωτικές ανατροπές στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας την επόμενη δεκαετία - Η επέλαση των ΑΠΕ και η αρχή του τέλους για τα ορυκτά καύσιμα

Μέσα σε λιγότερο από μία δεκαετία η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ορυκτά καύσιμα θα πιάσει «ταβάνι», ενώ από το 2027 η κατασκευή νέων πάρκων αιολικής και ηλιακής ενέργειας θα είναι συχνά φθηνότερη από τη λειτουργία των ήδη υφιστάμενων σταθμών καύσης άνθρακα και φυσικού αερίου, σύμφωνα με όσα προβλέπουν οι αναλυτές του Bloomberg New Energy Finance (BNEF) στην έκθεση « New Energy Outlook 2016» για τις τάσεις στην ηλεκτροπαραγωγή μέχρι το 2040.

Μέχρι το 2025 εκτιμάται ότι θα έχει κορυφωθεί η χρήση των ορυκτών καυσίμων (peak fossil fuels) και στη συνέχεια θα ακολουθήσει μία πτωτική πορεία που, αν δεν υπάρξουν δραματικές αλλαγές στην ενεργειακή πολιτική, θα είναι ένας δρόμος χωρίς επιστροφή, καθώς η καθαρή ενέργεια θα είναι η βασική κατεύθυνση όχι μόνο για περιβαλλοντικούς αλλά πλέον και για οικονομικούς λόγους. 

Παράλληλα, η ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια αναμένεται να αυξηθεί, τόσο λόγω της προβλεπόμενης ταχείας επέκτασης της ηλεκτροκίνησης και της μεγάλης πτώσης του κόστους στην αποθήκευση Η/Ε μέσω μπαταριών, όσο και των αλλαγών στο ενεργειακό μείγμα της Κίνας.

 

Μολονότι -και- η μεγάλη αύξηση της παραγωγής ΦΑ στις ΗΠΑ τροφοδοτεί τη φιλολογία ότι θα είναι το κυρίαρχο καύσιμο στη μεταβατική περίοδο της πορείας προς ένα πλήρως απανθρακοποιημένο ηλεκτρικό σύστημα, εάν επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για τη μεγάλη μείωση του κόστους της αιολικής και ηλιακής ενέργειας (φωτοβολταϊκά), τότε η παραγωγή Η/Ε από ΑΠΕ θα είναι φθηνότερη όχι μόνο σε σύγκριση με τον άνθρακα αλλά και με το ΦΑ.

Καθώς η ζήτηση για ηλεκτρισμό θα αυξάνεται, οι επενδύσεις στα ορυκτά καύσιμα εκτιμάται ότι θα ανέλθουν στα 2,1 τρισ. δολάρια ως το 2040. Ωστόσο, οι επενδύσεις στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας θα είναι σχεδόν τετραπλάσιες, καθώς θα ανέλθουν στα 7,8 τρις (3,4 τρις στην ηλιακή ενέργεια, 3,1 τρις στην αιολική και 911 δισ. δολάρια στα υδροηλεκτρικά). 

Ήδη, σε πολλές περιοχές το κόστος κύκλου ζωής (lifetime cost) της αιολικής και ηλιακής ενέργειας είναι χαμηλότερο σε σύγκριση με την κατασκευή νέων μονάδων ορυκτών καυσίμων. Το 2027 εκτιμάται ότι θα είναι το έτος-καμπή, όπου η κατασκευή νέων αιολικών/ηλιακών μονάδων θα είναι συχνά φθηνότερη ακόμα και σε σχέση με τη λειτουργία των ήδη υφιστάμενων σταθμών καύσης άνθρακα και φυσικού αερίου. Από εκείνο το σημείο και μετά η ανάπτυξη των ΑΠΕ θα είναι ραγδαία, προφανώς με ρυθμούς πολύ υψηλότερους έναντι αυτών που έχουν καταγραφεί τα τελευταία έξι χρόνια περίπου. 

Επίσης, μέχρι το 2028 εκτιμάται ότι οι μπαταρίες αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας θα είναι τόσο διαδεδομένες όσο είναι σήμερα τα φωτοβολταϊκά στις στέγες.

Μέσα στα επόμενα χρόνια εκτιμάται ότι θα επεκταθεί με υψηλούς ρυθμούς η ηλεκτροκίνηση, η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από Φ/Β σε συνδυασμό με λύσεις αποθήκευσης, ενώ μεγάλη θα είναι η πτώση στα κόστη της ηλιακής και της αιολικής ενέργειας. Σε ό,τι αφορά ειδικότερα τα Φ/Β πάνελ, προβλέπεται ότι κάθε φορά που διπλασιάζεται ο αριθμός τους, το κόστος υποχωρεί κατά 26%. Τα Φ/Β είναι τεχνολογία και όχι καύσιμο, που με το πέρασμα του χρόνου γίνεται φθηνότερη και πιο αποδοτική. Αυτή είναι και η κινητήρια δύναμη της «ενεργειακής επανάστασης» που συντελείται σε παγκόσμια κλίμακα από την επέκταση των ΑΠΕ.

Επίσης, οι συντελεστές χρησιμοποίησης (capacity factors) βελτιώνονται συνεχώς. Το κόστος «καυσίμου» είναι μηδενικό, ενώ στους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής με ορυκτά καύσιμα για κάθε ένα βατ χρειάζεται επιπλέον καύσιμο. Ουσιαστικά, οι σταθμοί αυτοί θα γίνουν -αν δεν είναι ήδη- ακριβές πηγές εφεδρικής Η/Ε για τις φθηνές ΑΠΕ.

Σε ό,τι αφορά, τέλος τις εκπομπές CO2, ο μεγαλύτερος ρυπαντής του κόσμου εκτιμάται δεν θα είναι πλέον η Κίνα, αφού αλλάζει το μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης και προχωρά η απεξάρτηση από το κάρβουνο, αλλά η Ινδία όπου η κατανάλωση ηλεκτρισμού αναμένεται να τετραπλασιασθεί μέχρι το 2040 και ο μόνος τρόπος που φαίνεται πως θα ικανοποιηθεί η ζήτηση είναι η αξιοποίηση των εγχώριων αποθεμάτων άνθρακα.

Παρά τις χαμηλότερες τιμές των ορυκτών καυσίμων τα τελευταία χρόνια, οι προβλέψεις για τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα δεν μεταβάλλονται επί το χείρον. 

Ωστόσο, αν η διεθνής κοινότητα θέλει να περιορίσει την αύξηση της θερμοκρασίας σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα κάτω από τους 2 βαθμούς Κελσίου, τότε χρειάζεται κλιμάκωση των σχετικών μέτρων και περισσότερες επενδύσεις.

Οι εκπομπές CO2 από την ηλεκτροπαραγωγή αναμένεται ότι θα κορυφωθούν κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 2020 και θα παραμείνουν σχετικά αμετάβλητες για πολλά χρόνια, εκτός και αν οι κυβερνήσεις προωθήσουν με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα τις αναγκαίες πολιτικές.   

http://www.energia.gr/article.asp?art_id=106094