Η Ευρώπη κατά ένα μεγάλο βαθμό εξαρτάται από το ρωσικό φυσικό
αέριο, ωστόσο η απόφαση της Gazprom να διακόψει τη διαμετακόμιση αερίου
μέσω των ουκρανικών αγωγών, απαιτεί από την ΕΕ μια νέα ενεργειακή
στρατηγική, σύμφωνα με τον Chi-Kong Chyong, Διευθυντή του Energy Policy
Forum & Researchers στο EPRG, του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ.
Σε άρθρο του στη Euractiv, ο Chyong αναφέρει τα εξής:
Οι τεταμένες σχέσεις μεταξύ της ΕΕ και της Ρωσίας, λόγω της
ρωσο-ουκρανικής διένεξης, ανάγκασαν τη Gazprom να εγκαταλείψει το σχέδιο
για έλεγχο των αγωγών από την πηγή ως τον τελικό καταναλωτή.
Το νέο μεγάλο όραμα της Gazprom στην Ευρώπη είναι η κατασκευή αγωγών
στα σύνορα της ΕΕ, ώστε από εκεί οι πελάτες της να παραλαμβάνουν το
φυσικό αέριο. Μέρος αυτού του οράματος, είναι και η ρωσική δέσμευση να
παρακαμφθεί το ουκρανικό σύστημα αγωγών μετά το 2019. Οπότε, αν οι
Ευρωπαίοι χρειάζονται ρωσικό αέριο θα πρέπει να προχωρήσουν την
κατασκευή του Turkish Stream και του Nord Stream. Παρόλα αυτά, ούτε οι
τουρκικές, αλλά ούτε και οι δυτικές εταιρείες δεν σπεύδουν να δώσουν
σαφείς δεσμεύσεις για την κατασκευή των αγωγών, που αυτή τη στιγμή
λείπουν. Σε μια τέτοια περίπτωση, τι θα συμβεί στις ευρωπαϊκές αγορές αερίου,
όταν η Μόσχα δεσμεύεται ότι δεν θα χρησιμοποιεί το ουκρανικό σύστημα
αγωγών μετά το 2019;
Η Ευρώπη ενδεχομένως να μείνει χωρίς ρωσικό αέριο, μέσω Ουκρανίας,
στις αρχές του 2020. Οι επιπτώσεις αυτού του σεναρίου θα μπορούσαν να
είναι δραματικές για την Ευρώπη, μετά από μια περίοδο αυξανόμενης
ενεργειακής ζήτησης. Ευρώπη χωρίς ρωσικό φυσικό αέριο, μέσω της
Ουκρανίας, (περίπου 70 δισ. κ. μ. ετησίως) ισοδυναμεί με την εικόνα της
ΒΑ Ασίας -μετά το πυρηνικό ατύχημα στη Φουκουσίμα- χωρίς το σύνολο των
μονάδων πυρηνικής ενέργειας που διαθέτει η Ιαπωνία.
Αυτό που θα μπορούσε να περιορίσει μια μακροπρόθεσμη ανοδική τάση των
τιμών είναι η προθυμία της Ευρώπης να πληρώσει για αέριο, το οποίο
είναι σχετικά φθηνό. Αυτό θα γίνει χάρη στη συνεισφορά των Γερμανών, των
Ισπανών και των Ιταλών που επιδότησαν τις ΑΠΕ, κάνοντας τις αγορές
ηλεκτρισμού της Ευρώπης όχι μόνον πιο «πράσινες», αλλά και δημιουργώντας
στρατηγικές συμμαχίες με ισχυρούς προμηθευτές.
Επίσης, μια πιθανή θετική εξέλιξη, που αποτελεί ίσως το μεγαλύτερο
ζητούμενο από όλους στην Ευρασία, είναι η συμφιλίωση Ρωσίας-Ουκρανίας,
μέσω της κατάπαυσης του πυρός στην Αν. Ουκρανία. Έτσι η Gazprom θα
συνέχισε να χρησιμοποιεί το ουκρανικό δίκτυο, εφόσον οι «εμπορικές»
συνθήκες –π.χ. τα τέλη διέλευσης- εξακολουθούσαν να είναι ελκυστικά για
τους Ρώσους. Ωστόσο, οι πρόσφατες ανακοινώσεις μάλλον δείχνουν το
αντίθετο.
Αλλά, ακόμη και αν η εμπορική συμφωνία Ρωσίας-Ουκρανίας
αποκατασταθεί, το «transit–avoidance» (η παράκαμψη των αγωγών της
Ουκρανίας με οποιοδήποτε κόστος) θα εξακολουθήσει να είναι βαθιά
ριζωμένο στη συνείδηση των Ρώσων ηγετών. Μένει να δούμε αν οι διαρθρωτικές αλλαγές στις αγορές και η
γεωπολιτική θα αναγκάσει τα «αφεντικά» της Gazprom να εξορθολογιστούν με
την ευρωπαϊκή στρατηγική. Σε περίπτωση που αυτό συμβεί, τότε οι Ρώσοι
θα μπορούν να κατακλύσουν την ευρωπαϊκή αγορά με φθηνό φυσικό αέριο.
Σε πολιτικό επίπεδο, για να συμβεί κάτι τέτοιο, θα απαιτηθεί
αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στο υψηλότερο επίπεδο μεταξύ Ρωσίας και
Ευρώπης, και το σημαντικότερο, μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας. Προς το παρόν, αυτό που απομένει για την ενεργειακή ασφάλεια της
Ευρώπης είναι η πιθανότητα ότι οι δυτικές ενεργειακές εταιρείες να
αναλαμβάνουν το ρίσκο της αποφυγής διαμετακόμισης αερίου μέσω της
Ουκρανίας από το 2019.
http://energypress.gr/news/i-stratigiki-tis-rosias-gia-fysiko-aerio-kai-oi-enallaktikes-tis-eyropis