Monday 24 September 2012

Έλλειψη ρευστότητας φρενάρει την ανάπτυξη ανεμογεννητριών

Στον αέρα βρίσκεται ο εθνικός στόχος για την ανάπτυξη της αιολικής ενέργειας, καθώς η πρόοδος των αιολικών πάρκων παραμένει μετέωρη, κυρίως λόγω της κρίσης και της αδυναμίας χρηματοδότησης. Η εγκατεστημένη ισχύς αιολικής ενέργειας τον Μάιο του 2012 (τελευταίος υπολογισμός) είναι 1.750 MW, ενώ για να καλυφθεί ο στόχος για 20% της ενεργειακής κατανάλωσης από «πράσινη ενέργεια» μέχρι το 2020 απαιτούνται 7.500 MW αιολικών. Το 2011 ήταν μια πολύ καλή χρονιά για την αιολική ενέργεια στην Ελλάδα, καθώς εγκαταστάθηκαν 310 MW, αύξηση 23% σε σχέση με το 2010. Αλλά το 2012 φαίνεται να ξαναγυρίζουμε στον μέσο όρο της προηγούμενης εξαετίας, δηλαδή στην εγκατάσταση περίπου 150 MW το έτος. Μέχρι τον Μάιο είχαν τοποθετηθεί ανεμογεννήτριες ισχύος 88 MW και μέχρι το τέλος του έτους αναμένεται η ισχύς αυτή να διπλασιαστεί περίπου. Με τους ρυθμούς αυτούς δεν καλύπτονται οι στόχοι για την αποτροπή της κλιματικής αλλαγής. Κάτι τέτοιο απαιτεί τον πενταπλασιασμό των αιολικών που τίθενται σε λειτουργία ετησίως μέχρι το 2020, κάτι που μοιάζει εξαιρετικά δύσκολο με τις σημερινές συνθήκες της οικονομικής ύφεσης.
Η χαμηλή πτήση των αιολικών οφείλεται κυρίως στην αδυναμία να χρηματοδοτηθούν οι νέες επενδύσεις. «Ο κλάδος κρατάει και έδειξε μια αντοχή, σε μια περίοδο κατάρρευσης άλλων τομέων, αποδεικνύοντας τις δυνατότητές του. Αλλά σήμερα υποφέρει από κρίση ρευστότητας καθώς οι στρόφιγγες των τραπεζών έχουν κλείσει, ενώ αρνητικά επιδρά και το αυξημένο ρίσκο που διαμορφώνεται για τις επενδύσεις στην Ελλάδα», λέει στην «Κ» ο κ. Παναγιώτης Παπασταματίου, πρόεδρος της Ελληνικής Επιστημονικής Επιτροπής Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ).
Επενδυτικό ενδιαφέρον υπάρχει, καθώς η Ελλάδα διαθέτει εξαιρετικά αιολικά πεδία. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι αιτήσεις για άδεια παραγωγής έχουν ξεπεράσει τα 67.000 MW (σχεδόν 10 φορές περισσότερο από τον στόχο του 2020), άδεια παραγωγής έχει εκδοθεί για 21.325,15 MW, ενώ άδεια εγκατάστασης (δηλαδή έγκριση και των περιβαλλοντικών όρων) έχουν ήδη «αιολικά πάρκα» ισχύος 1.526,43 MW, επιπλέον όσων ήδη λειτουργούν. Το πρόβλημα σήμερα είναι κυρίως η έλλειψη χρηματοδότησης και η ανασφάλεια. Την άνοιξη του 2012 η κυβέρνηση ανακοίνωσε την ακύρωση της προβλεπόμενης για το επόμενο έτος αύξησης των τιμών της αιολικής ενέργειας. «Τέτοιες λογικές αποθαρρύνουν τους επενδυτές, καθώς αποκαλύπτουν ένα καθεστώς αστάθειας. Στο ίδιο αποτέλεσμα έχει οδηγήσει και η διαρκής ανακίνηση της πιθανότητας επιβολής αναδρομικών μέτρων, με επιβολή έκτακτης εισφοράς στους επενδυτές. Η κυβέρνηση πρέπει να διακηρύξει άμεσα ότι δεν πρόκειται να υπάρξουν αναδρομικά μέτρα και να κλείσει το θέμα», τονίζει ο κ. Παπασταματίου.
 
Tεράστιος όγκος νόμων

Εκπρόσωποι του κλάδου της αιολικής ενέργειας σημειώνουν ότι τις επενδύσεις δυσκολεύει ο τεράστιος όγκος νόμων και διατάξεων που παράγεται από τα αρμόδια υπουργεία για τις ΑΠΕ. Χρειάζεται διαφάνεια, απλοποίηση και σταθερότητα των κανόνων, με ανάθεση του ρόλου εκπόνησης και εφαρμογής της νομοθεσίας στην υπηρεσία ΑΠΕ του υπ. Περιβάλλοντος, τονίζουν.
Η ανάπτυξη της «πράσινης ενέργειας» έχει ακόμα μεγαλύτερη σημασία σήμερα, αφού η παραγόμενη από αιολικές εγκαταστάσεις ηλεκτρική ενέργεια είναι φθηνότερη από εκείνη που παράγεται από φυσικό αέριο. Το α’ εξάμηνο του 2012 η παραγόμενη από σύγχρονες μονάδες φυσικού αερίου μεγαβατώρα (MWh) αγοράστηκε από το δίκτυο προς 101,5 ευρώ (οι εταιρείες παραγωγής μάλιστα υπολογίζουν το κόστος στα 109 ευρώ/MWh), ενώ η αιολική μεγαβατώρα αγοράστηκε προς 87 ευρώ. Δηλαδή για κάθε MWh που παράγεται από τον άνεμο και όχι από εισαγόμενο φυσικό αέριο υπάρχει όφελος 15 ευρώ! Χωρίς να υπολογίσουμε την αποφυγή του πολύπλευρου περιβαλλοντικού κόστους. Γι’ αυτό, περιβαλλοντικές οργανώσεις τονίζουν ότι πρέπει να σταματήσει η «στοχοποίηση» της πράσινης ενέργειας, που εμφανίζεται ως υπεύθυνη για τη διόγκωση του ελλείμματος του Λογαριασμού ΑΠΕ του ΛΑΓΗΕ (Λειτουργός Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας). Στην πραγματικότητα ένα μεγάλο μέρος του τέλους ΑΠΕ που πληρώνουν οι καταναλωτές κατευθύνεται στην ενίσχυση της ηλεκτροπαραγωγής από ορυκτά καύσιμα, κυρίως από φυσικό αέριο.
Σύμφωνα με το γερμανικό Ινστιτούτο Fraunhofer, η αιολική ενέργεια συγκαταλέγεται στις πιο φθηνές πηγές παγκοσμίως. Κατά μέσο όρο μια κιλοβατώρα κοστίζει 0,7 ευρώ, όταν το συνολικό κόστος (λαμβάνοντας υπόψη και τη ζημιά σε περιβάλλον, κλίμα, υγεία) της κιλοβατώρας από άνθρακα φτάνει τα 0,15 ευρώ κι από πυρηνική τα 0,31 ευρώ.
Επίσης, η Ελλάδα δεν κατασκευάζει (δυστυχώς) ανεμογεννήτριες. «Η εθνική προστιθέμενη αξία, δηλαδή το μερίδιο υπηρεσιών, υλικών, εργασίας από την Ελλάδα, στις επενδύσεις ΑΠΕ υπολογίζεται στο 35%, όταν π.χ. στην κατασκευή ενός λιγνιτικού σταθμού είναι 15%», σημειώνει ο κ. Παπασταματίου.
 
Υπερκάλυψη διεθνούς ζήτησης

Ο ασκός του Αιόλου μπορεί να καλύψει όλες τις ενεργειακές ανάγκες του πλανήτη, τόσο τις τωρινές όσο και τις μελλοντικές. Στο συμπέρασμα αυτό κατέληξαν πρόσφατα δύο διαφορετικές επιστημονικές έρευνες στις ΗΠΑ. Στην πρώτη μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «N Climate Change», οι ερευνητές του Εθνικού Εργαστηρίου Λόρενς Λίβερμορ και του Ινστιτούτου Κάρνεγκι, εκτίμησαν ότι οι επιφανειακοί άνεμοι στη στεριά και τη θάλασσα μπορούν να «δώσουν» συνολικά πάνω από 400 τεραβάτ ενέργειας, όταν η παγκόσμια κατανάλωση ενέργειας είναι σήμερα 18 τεραβάτ. Μάλιστα, εάν υψώνονταν... ιπτάμενες ανεμογεννήτριες στην ατμόσφαιρα, σε ένα ύψος 10 χιλιομέτρων από την επιφάνεια της Γης, τότε θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν τα πολύ ισχυρότερα αιολικά πεδία και να παραχθεί ενέργεια 1.800 τεραβάτ! Βεβαίως πρόκειται για υπολογιστικά μοντέλα, χωρίς να εκτιμώνται τα κοινωνικά, οικονομικά και τεχνολογικά όρια και βεβαίως οι συνολικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
Στη δεύτερη μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), ερευνητές των πανεπιστημίων Στάνφορντ και Ντελάγουερ υπολόγισαν ότι οι άνεμοι μπορούν να υπερκαλύψουν άνετα τη συνολική παγκόσμια ενεργειακή ζήτηση έως το 2030.
Και οι δύο μελέτες έρχονται περισσότερο να καταδείξουν τις δυνατότητες ανάπτυξης της αιολικής ενέργειας και όχι βέβαια να εφαρμοσθούν κατά γράμμα. Στη δεύτερη δημοσίευση υπολογίζεται ότι θα χρειάζονταν τέσσερα εκατομμύρια ανεμογεννήτριες των 5 μεγαβάτ η κάθε μία, με ύψος 100 μέτρων, για να παραχθεί ηλεκτρικό ρεύμα 7,5 τεραβάτ. Σήμερα, η εγκατεστημένη ισχύς είναι λίγο πάνω από το 1% της ποσότητας αυτής.
Και οι δύο μελέτες εισηγούνται την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη διασπορά των αιολικών, έτσι ώστε να μειωθεί το πρόβλημα του «φρεναρίσματος» της ορμής των ανέμων, λόγω πληθώρας ανεμογεννητριών. Με τον τρόπο αυτό μειώνονται και οι πιθανές κλιματικές διαταραχές.

(του Γιάννη Ελαφρού, Καθημερινή, 22/9/2012)

http://www.energypress.gr/news/Elleipsh-reystothtas-frenarei-thn-anaptyxh-anemogennhtriwn

No comments: