Καθώς εντείνεται το ενδιαφέρον για έρευνες υδρογονανθράκων στον Ελλαδικό
χώρο, ιδιαίτερα μετά την ανακάλυψη σημαντικών κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην
Κύπρο στο Οικόπεδο 12, παρατηρείται έντονη κινητικότητα μεταξύ των πολυεθνικών
του πετρελαίου οι οποίες σπεύδουν να κατοχυρώσουν περιοχές αλλά και τομείς
ενδιαφερόντων σε Ελλάδα και Κύπρο. Μια από τις πιο ενδιαφέρουσες εταιρείες στον
χώρο λόγω μεγέθους αλλά και τεχνογνωσίας είναι η Νορβηγική
Statoil. Με κεφαλαιοποίηση που ξεπερνάει τα €50
δις ευρώ και 20.000 εργαζομένους σε 34 χώρες η
Statoil
θεωρείται μια από τις μεγάλες
πετρελαϊκές σε παγκόσμιο επίπεδο.
Σε αντίθετη με τις πολύ γνωστές Shell, BP, Exxon Mobil, Chevron κ.λπ., η Statoil είναι μια σχετικά νέα εταιρεία η οποία δημιουργήθηκε την δεκαετία του 1970 από την Νορβηγική κυβέρνηση θέλοντας να αξιοποιήσει τα κοιτάσματα της Βόρειας θάλασσας. Η ανάπτυξη της εταιρείας υπήρξε ραγδαία έχοντας αναδειχθεί στον βασικό παραγωγό πετρελαίου και αερίου της Βόρειας θάλασσας και τον δεύτερο κύριο προμηθευτή της Ευρώπης σε φυσικό αέριο μετά την Ρωσική Gazprom. Σήμερα η Statoil έχει αναπτύξει μια τεράστια τεχνογνωσία σε θέματα αγωγών αερίου αλλά και άντλησης πετρελαίου σε πολύ μεγάλα βάθη. Προσόντα που κρίνονται απαραίτητα από τους ειδικούς για την εκμετάλλευση των δύσκολων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στον Ελλαδικό χώρο.
Η μέχρι σήμερα παρουσία της Statoil στον τομέα υδρογονανθράκων στον Ελληνικό χώρο έχει παραμείνει μάλλον σκιώδης αφού η ίδια άμεσα δεν διεκδικεί ακόμα κάποιες συγκεκριμένες περιοχές για εκμετάλλευση όπως φάνηκε από την μη συμμετοχή της στον γύρο εκμετάλλευσης Open Door για την Δυτική Ελλάδα που οργάνωσε το ΥΠΕΚΑ, όπου εμφανίσθηκαν μερικές γνωστές πετρελαϊκές όπως η Edison, η Slumberger και η Melrose. Η στρατηγική της Statoil συνοψίζεται σε μια διακριτική παρουσία στα τεκταινόμενα σε Κύπρο και Ελλάδα μέσω της συμμετοχής συνεργαζομένων με αυτήν εξειδικευμένων Νορβηγικών εταιρειών, όπως η AGR Energy και η Petroleum Geo Services, στην διοίκηση αλλά και στην μετοχική σύνθεση των οποίων συμμετέχουν ανώτερα πρώην στελέχη της πετρελαϊκής.
Απεναντίας, η Statoil δραστηριοποιείται φανερά στην Ελλάδα στο φυσικό αέριο μέσω της συμμετοχής της ως leader στην κοινοπραξία η οποία διεκδικεί την κατασκευή του αγωγού TAP ο οποίος θα μεταφέρει Κασπιανό αέριο, μέσω Τουρκίας, Ελλάδας και Αλβανίας, στην Ιταλία και από εκεί στις Ευρωπαϊκές αγορές. Ο TAP αφορά έναν αγωγό μήκους 850 χλμ που θα ξεκινά από την Κομοτηνή και θα καταλήγει στα παράλια της Νότιας Ιταλίας και αντιπροσωπεύει μια επένδυση ύψους 1.5 δις ευρώ. Πάντως δεν είναι βέβαιο εάν ο αγωγός αυτός επιλεχθεί τελικά από τις εταιρείες που έχουν αναλάβει την εκμετάλλευση του πεδίου Shah Deniz II μαζί με την κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν, για να μεταφέρει το φυσικό αέριο στην Ευρώπη καθ’ ότι υπάρχει και το σχέδιο του ανταγωνιστικού αγωγού Nabucco West που υποστηρίζεται έντονα από την Τουρκία. Τελευταία μάλιστα έχουν εμφανισθεί και επιπλοκές διπλωματικής μορφής που δημιουργούν προβλήματα στην διέλευση του αγωγού μεταξύ Ελλάδος και Αλβανίας (βλέπε Ελληνό – Αλβανική διένεξη για κυριαρχικά δικαιώματα στο Ιόνιο).
Η Statoil είναι αυτή πάντως που κινεί τα νήματα της κοινοπραξίας του TAP έχοντας αποδοθεί σ’ έναν αγώνα δρόμου για κατοχύρωση των θέσεων της στις χώρες απ’ όπου διέρχεται ο αγωγός συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδος. Και ασφαλώς χρησιμοποιεί κάθε θεμιτό και αθέμιτο μέσο για τον προσεταιρισμό ανθρώπων με επιρροή, ιδιαίτερα από τον πολιτικό χώρο και τον Τύπο ή και διαπόμπευση ατόμων που κατά την γνώμη της εμφανίζονται να απειλούν ή να παρακωλύουν τα συμφέροντα της. Όπως παρατηρεί μέχρι πρότινος στενός συνεργάτης της Statoil στην περιοχή της ΝΑ Ευρώπης « H κοινοπραξία του ΤΑΡ, υπό την καθοδήγηση της Statoil, έχει μοιράσει άφθονο χρήμα τους τελευταίους 12-18 μήνες στην Ελληνική αγορά με σκοπό την προώθηση του έργου και τον επηρεασμό της κοινής γνώμης. Μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα έριξε τα ποικιλόμορφα πλοκάμια της σε διάφορες κοινωνικές και επαγγελματικές ομάδες εξαγοράζοντας συνειδήσεις και επηρεάζοντας καταστάσεις».
Η χρησιμοποίηση από την Statoil πλάγιων τρόπων για την επίτευξη των σκοπών της δεν είναι κάτι το καινούργιο ούτε άγνωστο στους πετρελαϊκούς κύκλους. Τον Σεπτέμβριο του 2003 η Νορβηγική κυβέρνηση, που είναι ο κύριος μέτοχος της εταιρείας, αναγκάσθηκε υπό το βάρος συγκλονιστικών αποκαλύψεων να εκδιώξει σύσσωμη την διοίκηση της εταιρείας απομακρύνοντας τον τότε CEΟ, Olav Figel, τον πρόεδρο Leif Terjie Loeddesoel και άλλα υψηλόβαθμα στελέχη. Έκτοτε η εταιρεία δεν χάνει ευκαιρία να επιδεικνύει το ηθικό της ανάστημα και να υποβάλει διαπιστευτήρια καλών πράξεων μέσω της υποτιθέμενης διαφάνειας και χαρακτηρίζουν όλες της τις ενέργειες. Όμως οι παλιές συνήθειες δύσκολα ξεχνιούνται και ακόμη πιο δύσκολα εγκαταλείπονται.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα η μεταχείριση που επεφύλαξε η πετρελαϊκή σε γνωστό στέλεχος του ενεργειακού κλάδου στην Ελλάδα, ο οποίος μέσω της συνεργασίας του με την εταιρεία EGL, μέλος σήμερα του Ομίλου AXPO εισηγμένης στο χρηματιστήριο της Ζυρίχης, συνέταιρου της Statoil στο project του ΤΑΡ, προσέφερε τις υπηρεσίες του εκτός Ελλάδος για την προώθηση του έργου στην περιοχή. Με την ανάληψη της διοίκησης της κοινοπραξίας από την Statoil, τον Οκτώβριο του 2009 εξαπολύθηκε συντονισμένη επίθεση εναντίον του εν λόγω στελέχους από την πετρελαϊκή, σε συνεργασία με εταιρεία ερευνών προσωπικών δεδομένων με έδρα το Λονδίνο. Μετά από παρακολούθηση δύο και πλέον μηνών στο πλαίσιο μιας κρυφής επιχείρησης με την κωδική ονομασία Agripina, όπου η εν λόγω εταιρεία δεν μπόρεσε ν’ ανακαλύψει κάποια σοβαρά επιβαρυντικά στοιχεία όπως ήλπιζε, κατασκεύασε μια άκρως αποπροσανατολιστική έκθεση με πληθώρα αναληθών και υποβολιμαίων στοιχείων την οποία η Statoil διέρρευσε ακολούθως στους Ελβετούς συνεταίρους της και όχι μόνο. Στην συνέχεια η έκθεση αυτή, που έπλεκε ένα τελείως αρνητικό προφίλ για το εν λόγω στέλεχος, κυκλοφόρησε ευρέως μέσω διαδικτύου με αποδέκτες εκατοντάδες εταιρείες του ενεργειακού τομέα. Το αποτέλεσμα ήταν να κλονισθεί η εμπιστοσύνη των εταιρειών και διεθνών οργανισμών με τις οποίες συνεργάζετο το εν λόγω στέλεχος και να υποστεί καταστροφικές συνέπειες αυτός και η οικογένεια του όταν ξαφνικά είδαν όλες τις πόρτες, επιχειρηματικές και κοινωνικές, να κλείνουν ερμητικά μπροστά τους.
Με υποβολή μήνυσης για συκοφαντική δυσφήμιση και αγωγές που υπέβαλε στα Δικαστήρια Αθηνών και Λονδίνου το ανωτέρω στέλεχος έχει τώρα στραφεί κατά της Statoil διεκδικώντας ηθική αποκατάσταση και μια όχι ευκαταφρόνητη χρηματική αποζημίωση. Αλλά βέβαια όπως και ο ίδιος ομολογεί η ζημιά που υπέστη από την σπίλωση της επαγγελματικής του υπόληψης είναι τόσο μεγάλη που δύσκολα βλέπει να αποκαθίσταται το όνομα του και η επαγγελματική του επάρκεια ακόμα και εάν υπάρξει κάποια υλική αποζημίωση. «Η πράξη αυτή της Statoil μου έκανε τη ζωή πάνω – κάτω. Ήταν σαν κάποια αόρατη δύναμη να έβαλε αίφνης ένα τεράστιο stop σε ότι έκανα ενώ είδα επαγγελματικές συνεργασίες ετών να καταρρέουν μέσα σε λίγα λεπτά και να διαλύονται. Ακόμη και οι πιστωτικές μου κάρτες αίφνης μείωσαν στο 50% το όριο μου ενώ άλλες ακυρώθηκαν από τις Τράπεζες χωρίς να χρωστάω το παραμικρό ποσό. Μέσα σε μόνο δύο μήνες είχα απομονωθεί επαγγελματικά και κοινωνικά. Ήμουν πλέον persona non grata, εντός και εκτός της Ελλάδας και μετά 30 χρόνια επαγγελματικής σταδιοδρομίας, έπρεπε να ξεκινήσω από την αρχή».
Η λίαν διδακτική αυτή ιστορία είναι ενδεικτική του τρόπου που δρουν και κινούνται πολυεθνικές όπως η Statoil όταν θέλουν να πετύχουν τους στόχους τους. Μια πρόγευση για το τι μπορεί να συμβεί σε επαγγελματίες και στελέχη που τυχόν εκφράσουν διαφορετικές απόψεις από αυτές των πολυεθνικών τύπου Statoil, όταν αυτές και οι θυγατρικές τους αποβιβασθούν σύντομα στην Ελλάδα και την Κύπρο και αρχίσουν να ψάχνουν για πετρέλαιο και φυσικό αέριο.
http://www.energia.gr/article.asp?art_id=64172
Σε αντίθετη με τις πολύ γνωστές Shell, BP, Exxon Mobil, Chevron κ.λπ., η Statoil είναι μια σχετικά νέα εταιρεία η οποία δημιουργήθηκε την δεκαετία του 1970 από την Νορβηγική κυβέρνηση θέλοντας να αξιοποιήσει τα κοιτάσματα της Βόρειας θάλασσας. Η ανάπτυξη της εταιρείας υπήρξε ραγδαία έχοντας αναδειχθεί στον βασικό παραγωγό πετρελαίου και αερίου της Βόρειας θάλασσας και τον δεύτερο κύριο προμηθευτή της Ευρώπης σε φυσικό αέριο μετά την Ρωσική Gazprom. Σήμερα η Statoil έχει αναπτύξει μια τεράστια τεχνογνωσία σε θέματα αγωγών αερίου αλλά και άντλησης πετρελαίου σε πολύ μεγάλα βάθη. Προσόντα που κρίνονται απαραίτητα από τους ειδικούς για την εκμετάλλευση των δύσκολων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στον Ελλαδικό χώρο.
Η μέχρι σήμερα παρουσία της Statoil στον τομέα υδρογονανθράκων στον Ελληνικό χώρο έχει παραμείνει μάλλον σκιώδης αφού η ίδια άμεσα δεν διεκδικεί ακόμα κάποιες συγκεκριμένες περιοχές για εκμετάλλευση όπως φάνηκε από την μη συμμετοχή της στον γύρο εκμετάλλευσης Open Door για την Δυτική Ελλάδα που οργάνωσε το ΥΠΕΚΑ, όπου εμφανίσθηκαν μερικές γνωστές πετρελαϊκές όπως η Edison, η Slumberger και η Melrose. Η στρατηγική της Statoil συνοψίζεται σε μια διακριτική παρουσία στα τεκταινόμενα σε Κύπρο και Ελλάδα μέσω της συμμετοχής συνεργαζομένων με αυτήν εξειδικευμένων Νορβηγικών εταιρειών, όπως η AGR Energy και η Petroleum Geo Services, στην διοίκηση αλλά και στην μετοχική σύνθεση των οποίων συμμετέχουν ανώτερα πρώην στελέχη της πετρελαϊκής.
Απεναντίας, η Statoil δραστηριοποιείται φανερά στην Ελλάδα στο φυσικό αέριο μέσω της συμμετοχής της ως leader στην κοινοπραξία η οποία διεκδικεί την κατασκευή του αγωγού TAP ο οποίος θα μεταφέρει Κασπιανό αέριο, μέσω Τουρκίας, Ελλάδας και Αλβανίας, στην Ιταλία και από εκεί στις Ευρωπαϊκές αγορές. Ο TAP αφορά έναν αγωγό μήκους 850 χλμ που θα ξεκινά από την Κομοτηνή και θα καταλήγει στα παράλια της Νότιας Ιταλίας και αντιπροσωπεύει μια επένδυση ύψους 1.5 δις ευρώ. Πάντως δεν είναι βέβαιο εάν ο αγωγός αυτός επιλεχθεί τελικά από τις εταιρείες που έχουν αναλάβει την εκμετάλλευση του πεδίου Shah Deniz II μαζί με την κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν, για να μεταφέρει το φυσικό αέριο στην Ευρώπη καθ’ ότι υπάρχει και το σχέδιο του ανταγωνιστικού αγωγού Nabucco West που υποστηρίζεται έντονα από την Τουρκία. Τελευταία μάλιστα έχουν εμφανισθεί και επιπλοκές διπλωματικής μορφής που δημιουργούν προβλήματα στην διέλευση του αγωγού μεταξύ Ελλάδος και Αλβανίας (βλέπε Ελληνό – Αλβανική διένεξη για κυριαρχικά δικαιώματα στο Ιόνιο).
Η Statoil είναι αυτή πάντως που κινεί τα νήματα της κοινοπραξίας του TAP έχοντας αποδοθεί σ’ έναν αγώνα δρόμου για κατοχύρωση των θέσεων της στις χώρες απ’ όπου διέρχεται ο αγωγός συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδος. Και ασφαλώς χρησιμοποιεί κάθε θεμιτό και αθέμιτο μέσο για τον προσεταιρισμό ανθρώπων με επιρροή, ιδιαίτερα από τον πολιτικό χώρο και τον Τύπο ή και διαπόμπευση ατόμων που κατά την γνώμη της εμφανίζονται να απειλούν ή να παρακωλύουν τα συμφέροντα της. Όπως παρατηρεί μέχρι πρότινος στενός συνεργάτης της Statoil στην περιοχή της ΝΑ Ευρώπης « H κοινοπραξία του ΤΑΡ, υπό την καθοδήγηση της Statoil, έχει μοιράσει άφθονο χρήμα τους τελευταίους 12-18 μήνες στην Ελληνική αγορά με σκοπό την προώθηση του έργου και τον επηρεασμό της κοινής γνώμης. Μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα έριξε τα ποικιλόμορφα πλοκάμια της σε διάφορες κοινωνικές και επαγγελματικές ομάδες εξαγοράζοντας συνειδήσεις και επηρεάζοντας καταστάσεις».
Η χρησιμοποίηση από την Statoil πλάγιων τρόπων για την επίτευξη των σκοπών της δεν είναι κάτι το καινούργιο ούτε άγνωστο στους πετρελαϊκούς κύκλους. Τον Σεπτέμβριο του 2003 η Νορβηγική κυβέρνηση, που είναι ο κύριος μέτοχος της εταιρείας, αναγκάσθηκε υπό το βάρος συγκλονιστικών αποκαλύψεων να εκδιώξει σύσσωμη την διοίκηση της εταιρείας απομακρύνοντας τον τότε CEΟ, Olav Figel, τον πρόεδρο Leif Terjie Loeddesoel και άλλα υψηλόβαθμα στελέχη. Έκτοτε η εταιρεία δεν χάνει ευκαιρία να επιδεικνύει το ηθικό της ανάστημα και να υποβάλει διαπιστευτήρια καλών πράξεων μέσω της υποτιθέμενης διαφάνειας και χαρακτηρίζουν όλες της τις ενέργειες. Όμως οι παλιές συνήθειες δύσκολα ξεχνιούνται και ακόμη πιο δύσκολα εγκαταλείπονται.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα η μεταχείριση που επεφύλαξε η πετρελαϊκή σε γνωστό στέλεχος του ενεργειακού κλάδου στην Ελλάδα, ο οποίος μέσω της συνεργασίας του με την εταιρεία EGL, μέλος σήμερα του Ομίλου AXPO εισηγμένης στο χρηματιστήριο της Ζυρίχης, συνέταιρου της Statoil στο project του ΤΑΡ, προσέφερε τις υπηρεσίες του εκτός Ελλάδος για την προώθηση του έργου στην περιοχή. Με την ανάληψη της διοίκησης της κοινοπραξίας από την Statoil, τον Οκτώβριο του 2009 εξαπολύθηκε συντονισμένη επίθεση εναντίον του εν λόγω στελέχους από την πετρελαϊκή, σε συνεργασία με εταιρεία ερευνών προσωπικών δεδομένων με έδρα το Λονδίνο. Μετά από παρακολούθηση δύο και πλέον μηνών στο πλαίσιο μιας κρυφής επιχείρησης με την κωδική ονομασία Agripina, όπου η εν λόγω εταιρεία δεν μπόρεσε ν’ ανακαλύψει κάποια σοβαρά επιβαρυντικά στοιχεία όπως ήλπιζε, κατασκεύασε μια άκρως αποπροσανατολιστική έκθεση με πληθώρα αναληθών και υποβολιμαίων στοιχείων την οποία η Statoil διέρρευσε ακολούθως στους Ελβετούς συνεταίρους της και όχι μόνο. Στην συνέχεια η έκθεση αυτή, που έπλεκε ένα τελείως αρνητικό προφίλ για το εν λόγω στέλεχος, κυκλοφόρησε ευρέως μέσω διαδικτύου με αποδέκτες εκατοντάδες εταιρείες του ενεργειακού τομέα. Το αποτέλεσμα ήταν να κλονισθεί η εμπιστοσύνη των εταιρειών και διεθνών οργανισμών με τις οποίες συνεργάζετο το εν λόγω στέλεχος και να υποστεί καταστροφικές συνέπειες αυτός και η οικογένεια του όταν ξαφνικά είδαν όλες τις πόρτες, επιχειρηματικές και κοινωνικές, να κλείνουν ερμητικά μπροστά τους.
Με υποβολή μήνυσης για συκοφαντική δυσφήμιση και αγωγές που υπέβαλε στα Δικαστήρια Αθηνών και Λονδίνου το ανωτέρω στέλεχος έχει τώρα στραφεί κατά της Statoil διεκδικώντας ηθική αποκατάσταση και μια όχι ευκαταφρόνητη χρηματική αποζημίωση. Αλλά βέβαια όπως και ο ίδιος ομολογεί η ζημιά που υπέστη από την σπίλωση της επαγγελματικής του υπόληψης είναι τόσο μεγάλη που δύσκολα βλέπει να αποκαθίσταται το όνομα του και η επαγγελματική του επάρκεια ακόμα και εάν υπάρξει κάποια υλική αποζημίωση. «Η πράξη αυτή της Statoil μου έκανε τη ζωή πάνω – κάτω. Ήταν σαν κάποια αόρατη δύναμη να έβαλε αίφνης ένα τεράστιο stop σε ότι έκανα ενώ είδα επαγγελματικές συνεργασίες ετών να καταρρέουν μέσα σε λίγα λεπτά και να διαλύονται. Ακόμη και οι πιστωτικές μου κάρτες αίφνης μείωσαν στο 50% το όριο μου ενώ άλλες ακυρώθηκαν από τις Τράπεζες χωρίς να χρωστάω το παραμικρό ποσό. Μέσα σε μόνο δύο μήνες είχα απομονωθεί επαγγελματικά και κοινωνικά. Ήμουν πλέον persona non grata, εντός και εκτός της Ελλάδας και μετά 30 χρόνια επαγγελματικής σταδιοδρομίας, έπρεπε να ξεκινήσω από την αρχή».
Η λίαν διδακτική αυτή ιστορία είναι ενδεικτική του τρόπου που δρουν και κινούνται πολυεθνικές όπως η Statoil όταν θέλουν να πετύχουν τους στόχους τους. Μια πρόγευση για το τι μπορεί να συμβεί σε επαγγελματίες και στελέχη που τυχόν εκφράσουν διαφορετικές απόψεις από αυτές των πολυεθνικών τύπου Statoil, όταν αυτές και οι θυγατρικές τους αποβιβασθούν σύντομα στην Ελλάδα και την Κύπρο και αρχίσουν να ψάχνουν για πετρέλαιο και φυσικό αέριο.
http://www.energia.gr/article.asp?art_id=64172
No comments:
Post a Comment