Το γεωπολιτικό χαρτί του ρωσικού αγωγού παίζει η κυβέρνηση - Ριψοκίνδυνη κίνηση ή διαπραγματευτικό όπλο;

Το δρόμο για ένα νέο ελληνορωσικό «ειδύλλιο» άνοιξε στη Μόσχα ο Π. Λαφαζάνης, εγκαινιάζοντας όμως παράλληλα και ένα σκληρό παιχνίδι πόκερ με ΗΠΑ και Βρυξέλλες που επηρεάζουν καταλυτικά τα γεωστρατηγικά συμφέροντα της χώρας.

Αν η συνάντηση Πούτιν-Τσίπρα την επόμενη εβδομάδα (8 Απριλίου) επισημοποιήσει την διέλευση ρωσικού αερίου από την Ελλάδα στο πλαίσιο συμμετοχής της στο Turkish Stream, θα πρόκειται για την πρώτη μεγάλη ενεργειακή συμφωνία μεταξύ των δύο χωρών από το 2009, επί κυβέρνησης Κ. Καραμανλή.

Δεν παύει ωστόσο την ίδια στιγμή να είναι και μια ριψοκίνδυνη κίνηση ως προς τις ισορροπίες που έχουν διαμορφωθεί στη περιοχή, απειλώντας ακόμη και να διακινδυνεύσει επιπτώσεις στη διαπραγμάτευση με τους δανειστές, όπως σχολιάζουν παράγοντες της αγοράς.

Με λίγα λόγια είναι άλλο το τι λέει ο Π. Λαφαζάνης για τον οποίο η ρήξη με τους δανειστές αποτελεί ούτως ή άλλως μέρος της πολιτικής του πλατφόρμας, και άλλο το τι θα κάνει η κυβέρνηση, που έχει να αντιμετωπίσει ρεαλιστικές δυσκολίες. Διότι είναι βέβαιο πως σε κεντρικό επίπεδο θα ληφθούν υπόψη και οι παράγοντες ΕΕ-ΗΠΑ. 

Κάποιοι εκτιμούν ότι ο υπουργός και επικεφαλής της Αριστερής Πλατφόρμας πιέζει προς μια κατεύθυνση, αυτή της ελληνορωσικής προσέγγισης που τη θεωρεί προμετωπίδα της πολιτικής του, επιχειρώντας ταυτόχρονα να προκαταλάβει και ολόκληρη την κυβερνητική πολιτική.

«Λάθος», υποστηρίζουν όσοι δε συμμερίζονται αυτό το επιχείρημα.

Στην πραγματικότητα ο Λαφαζάνης δίνει ένα επιπλέον «όπλο» στον Τσίπρα και στη διαπραγμάτευση που κάνει με τους εταίρους. Υπό αυτό το πρίσμα, το ελληνικό επιχείρημα προς τους εταίρους θα μπορούσε να περικλείεται στη φράση «δεν θα ταχθώ αναφανδόν υπέρ των ρωσικών σχεδίων, αλλά θέλω κι εσείς να δείξετε κατανόηση σε αυτά που μας ζητάτε».

Τα παραπάνω φυσικά μένει να φανούν και στη πράξη. Προς το παρόν η χώρα φαίνεται ότι βρίσκεται κοντά σε μια μεγάλη ενεργειακή συμφωνία με τη Ρωσία για τον αγωγό φυσικού αερίου Turkish Stream.

Η επίσημη συνάντηση Τσίπρα–Πούτιν στη Μόσχα την ερχόμενη Τετάρτη 8 Απριλίου, αναμένεται να αποδειχθεί καταλυτική για το εγχείρημα αναθέρμανσης των ελληνορωσικών οικονομικών σχέσεων και σύμφωνα με κορυφαία κυβερνητικά στελέχη είναι πολύ πιθανό να επισφραγιστεί με την πρώτη μετά από έξι χρόνια, συμφωνία μεταξύ των δύο χωρών στον τομέα της ενέργειας.

Το πιο εμβληματικό της σκέλος θα είναι η υποστήριξη που προτίθεται να παράσχει η Ελλάδα, στο σχέδιο κατασκευής του γιγάντιου αγωγού φυσικού αερίου Turkish Stream ο οποίος παρακάμπτοντας την Ουκρανία, προορίζεται να μεταφέρει από το 2019 και μετά 63 δισ. κυβικά μέτρα ρώσικου φυσικού αερίου ετησίως στην Κεντρική Ευρώπη, μέσω Μαύρης Θάλασσας, Τουρκίας και Ελλάδας και από εκεί στα Σκόπια, τη Σερβία, την Ουγγαρία ως τα σύνορα με την Αυστρία.

Ο υπουργός Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Παναγιώτης Λαφαζάνης επεσήμανε χθες ότι κατά τις συναντήσεις που είχε στη Μόσχα με τον ομόλογό του υπουργό Αλεξάντερ Νόβακ και τον επικεφαλής της Gazprom Αλεξέϊ Μίλερ, «υποστήριξε με ζωηρότατο ενδιαφέρον» την πρόταση της ρωσικής κυβέρνησης να επεκταθεί ο αγωγός στην Ελλάδα.

Διευκρίνισε πάντως ότι “η τελική απόφαση θα ληφθεί το αμέσως επόμενο διάστημα σε συλλογικό κυβερνητικό επίπεδο και από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα με βάση τα εθνικά μας συμφέροντα”, αφήνοντας πάντως να εννοηθεί πως στην κυβέρνηση αντιμετωπίζουν πολύ θερμά την ελληνορωσική προσέγγιση.

Η τελευταία συμφωνία της Ελλάδας με τη Ρωσία ήταν το 2009 όταν ο Κώστας Καραμανλής υπέγραψε για τη συμμετοχή της χώρας στον South Stream, ένα έργο το οποίο ακυρώθηκε τελικά πέρυσι μετά τις συνεχείς επιπλοκές με τη Βουλγαρία και την άρνηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να το υποστηρίξει, και αντικαταστάθηκε από το σχέδιο για τον Turkish Stream.

Πόκερ Ελλάδας-ΗΠΑ-Βρυξελλών

Σίγουρα η στροφή προς Ανατολάς με την ελληνική συμμετοχή σε έναν αγωγό για τον οποίο η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι ΗΠΑ τηρούν “εχθρική στάση”, προωθείται σε μια εξαιρετικά κρίσιμη καμπή των διαπραγματεύσεων με τους δανειστές για το χρηματοδοτικό πρόβλημα της χώρας, και ενώ ο γεωπολιτικός παράγοντας αναδεικνύεται σε καταλύτη των αποφάσεων που θα ληφθούν.

Κατά την εκτίμηση ωστόσο του Π. Λαφαζάνη η συμφωνία για τον αγωγό “αλλάζει πολλά στην περιοχή και ιδιαίτερα τον προσανατολισμό της Ελλάδας”, ενώ όπως απάντησε στο ερώτημα για ενδεχόμενες αντιδράσεις ή επιπτώσεις στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης με την Ε.Ε, “η Ελλάδα δεν είναι δορυφόρος κανενός, ούτε ενεργειακά υποτελής σε καμία μεγάλη δύναμη ή συμμαχία χωρών”. Στο ίδιο μήκος κύματος προσέθεσε πως “οι ΗΠΑ μπορεί να έχουν οποιαδήποτε άποψη για τους ενεργειακούς δρόμους και τους αγωγούς, αλλά κάθε χώρα έχει τη δική της πολιτική με βάση το εθνικό συμφέρον της”. 

Αν και εφόσον το σχέδιο προχωρήσει, τότε με τη διέλευση του αγωγού από τα ελληνοτουρκικά σύνορα ο γεωστρατηγικός ρόλος της Ελλάδας θα αναβαθμιστεί σημαντικά. Από τα ελληνικά εδάφη θα διέρχεται παράλληλα και ο αγωγός TAP που θα μεταφέρει αζέρικο αέριο προς την Ευρώπη, καθιστώντας την Ελλάδα κόμβο για την τροφοδοσία της Γηραιάς Ηπείρου με αέριο από δύο διαφορετικές πηγές.

Επειδή ωστόσο το έργο αυτό το έχουμε ξαναδει κατά την περίοδο διακυβέρνησης του Κ. Καραμανλή, με το γνωστό άδοξο τέλος, και παρ' ότι η πολιτική και οικονομική θέση της χώρας ήταν τότε πολύ καλύτερη απ' ότι σήμερα, επιτρέψτε μας να κρατάμε μικρό καλάθι.

http://energypress.gr/news/geopolitiko-harti-toy-rosikoy-agogoy-paizei-i-kyvernisi-ripsokindyni-kinisi-i-diapragmateytiko