Στο μικροσκόπιο της ΕΕ οι κρατικές ενισχύσεις για το μηχανισμό διασφάλισης του εφοδιασμού ηλεκτρικής ενέργειας

Την τομεακή έρευνα για τις κρατικές ενισχύσεις, με αντικείμενο τα εθνικά μέτρα (αποκαλούμενα «μηχανισμοί δυναμικότητας») που λαμβάνονται για να εξασφαλίζεται ότι ανά πάσα στιγμή είναι διαθέσιμη επαρκής δυναμικότητα ηλεκτροπαραγωγής ώστε να αποφεύγονται οι διακοπές ρεύματος, διεξάγει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Κατά την έρευνα, σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, θα συλλεγούν πληροφορίες αναφορικά με τους μηχανισμούς δυναμικότητας για να εξεταστεί, ειδικότερα, αν εξασφαλίζουν επαρκή εφοδιασμό ηλεκτρικής ενέργειας χωρίς να στρεβλώνουν τον ανταγωνισμό ή τις εμπορικές συναλλαγές στην ενιαία αγορά της ΕΕ. Η έρευνα εντάσσεται στο πλαίσιο συμπλήρωσης της στρατηγικής της Επιτροπής για την Ενεργειακή Ένωση, με σκοπό τη δημιουργία συνδεδεμένης, ενοποιημένης και ασφαλούς αγοράς ενέργειας στην Ευρώπη.

Όλο και περισσότερα κράτη-μέλη καθιερώνουν μηχανισμούς δυναμικότητας για να ενθαρρύνουν τις επενδύσεις σε σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής ή να παράσχουν κίνητρα για να συνεχιστεί η λειτουργία των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής, με σκοπό να διασφαλιστεί ότι ο εφοδιασμός ηλεκτρικής ενέργειας ικανοποιεί ανά πάσα στιγμή τη ζήτηση. Η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι τα εν λόγω δημόσια μέτρα ενδέχεται να δικαιολογούνται σε ορισμένες περιπτώσεις και στις Κατευθυντήριες γραμμές του 2014 για τις κρατικές ενισχύσεις στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας προέβλεπε για πρώτη φορά κριτήρια αξιολόγησης του κατά πόσον οι μηχανισμοί δυναμικότητας συνάδουν με τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων. Καταρχάς, τα κράτη μέλη πρέπει να είναι σε θέση να αποδείξουν ότι τα μέτρα είναι αναγκαία. Επιπλέον, χρειάζεται να διασφαλίζουν ότι οι μηχανισμοί δυναμικότητας είναι σχεδιασμένοι κατά τρόπο που να μη στρεβλώνουν τον ανταγωνισμό στην ενιαία αγορά της ΕΕ - για παράδειγμα, δεν πρέπει να συνεπάγονται αδικαιολόγητη ευνοϊκή μεταχείριση ορισμένων παραγωγών ή τύπων τεχνολογίας, ή να δημιουργούν φραγμούς που παρεμποδίζουν τη ροή της ηλεκτρικής ενέργειας από μια χώρα της ΕΕ σε άλλη.

Κατά την τομεακή έρευνα, η πρώτη που διενεργείται στο πλαίσιο των κανόνων της ΕΕ περί κρατικών ενισχύσεων, θα συλλεγούν καταρχάς πληροφορίες από αντιπροσωπευτικό δείγμα κρατών-μελών τα οποία έχουν θέσει σε εφαρμογή μηχανισμούς δυναμικότητας ή προτίθενται να θέσουν σε εφαρμογή τέτοιους μηχανισμούς, και συγκεκριμένα από το Βέλγιο, την Κροατία, τη Δανία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιρλανδία, την Ιταλία, την Πολωνία, την Πορτογαλία, την Ισπανία και τη Σουηδία.

Η Επίτροπος κα Margrethe Vestager, αρμόδια για την πολιτική ανταγωνισμού, δήλωσε τα εξής: «Οι κυβερνήσεις έχουν έννομο συμφέρον να μεριμνούν για την επάρκεια του εφοδιασμού ηλεκτρικής ενέργειας — τα νοικοκυριά και η βιομηχανία δεν πρέπει να βρεθούν αντιμέτωπα με διακοπές του ηλεκτρικού ρεύματος. Ρόλος μου είναι να φροντίσω ώστε τα δημόσια μέτρα προώθησης των επενδύσεων στον εφοδιασμό ηλεκτρικής ενέργειας να μην επιφέρουν αδικαιολόγητα ευνοϊκή μεταχείριση συγκεκριμένων παραγωγών ή τεχνολογιών ή να μη δημιουργούν εμπόδια στις διασυνοριακές εμπορικές συναλλαγές. Για παράδειγμα, σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να είναι αποτελεσματικότερη η επένδυση στη βελτίωση των συνδέσεων στο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ των χωρών της ΕΕ απ’ ό,τι η κατασκευή νέων μονάδων ηλεκτροπαραγωγής». Και συμπληρώνει, «η παρούσα τομεακή έρευνα στέλνει σαφές μήνυμα στα κράτη μέλη να τηρούν τους κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις κατά την εφαρμογή μηχανισμών δυναμικότητας και συμβάλλει στην επίτευξη του στόχου της Επιτροπής για τη δημιουργία πραγματικής Ενεργειακής Ένωσης στην Ευρώπη».

Η ανάγκη για μηχανισμούς δυναμικότητας

Όλο και περισσότερα κράτη-μέλη εκφράζουν ανησυχίες ότι ο εφοδιασμός ηλεκτρικής ενέργειας ενδέχεται να μην ανταποκρίνεται στη ζήτηση έως το 2020, λόγω ανεπαρκών επενδύσεων εξαιτίας της αβεβαιότητας στην αγορά και ρυθμιστικών παρεμβάσεων. Ένα άλλο πρόβλημα είναι ότι η ζήτηση πρέπει να ικανοποιείται πλήρως από τον εφοδιασμό ακόμη και όταν υπάρχει έλλειμμα μεταβλητής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές (π.χ. ως αποτέλεσμα της πτώσης του ανέμου ή της μικρότερης ηλιοφάνειας σε δεδομένη στιγμή).

Οι μηχανισμοί δυναμικότητας είναι μέτρα τα οποία λαμβάνουν τα κράτη μέλη για να διασφαλίζουν ότι ο εφοδιασμός ηλεκτρικής ενέργειας μπορεί να καλύψει τη ζήτηση σε μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη βάση. Σκοπός των εν λόγω μηχανισμών είναι να στηριχθούν οι επενδύσεις ώστε να καλυφθεί το αναμενόμενο κενό δυναμικότητας και να διασφαλιστεί ο εφοδιασμός. Κατά κανόνα, οι μηχανισμοί δυναμικότητας προσφέρουν πρόσθετα οφέλη στους παρόχους δυναμικότητας, επιπροσθέτως των εσόδων από την πώληση ηλεκτρικής ενέργειας στην αγορά, σε αντάλλαγμα για τη διατήρηση της υφιστάμενης δυναμικότητας ή για τις επενδύσεις σε νέα δυναμικότητα που είναι απαραίτητη για την κατοχύρωση της ασφάλειας του εφοδιασμού ηλεκτρικής ενέργειας. Οι μηχανισμοί δυναμικότητας μπορούν ενδεχομένως να χρηματοδοτήσουν όχι μόνο την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά και τα μέτρα ικανοποίησης της ζήτησης (π.χ. παροχή κινήτρων στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις να μειώνουν την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας σε περιόδους αιχμής).

Εύρος της τομεακής έρευνας

Η Επιτροπή θα αποστείλει διάφορες σειρές ερωτήσεων σε επιλεγμένες δημόσιες αρχές και παράγοντες της αγοράς, σε ένδεκα αρχικά χώρες της ΕΕ (Βέλγιο, Κροατία, Δανία, Γαλλία, Γερμανία, Ιρλανδία, Ιταλία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ισπανία και Σουηδία). Στη συνέχεια, θα αξιολογήσει τις απαντήσεις και θα ζητήσει να υποβληθούν παρατηρήσεις σχετικά με τα προκαταρκτικά ευρήματά της πριν από το τέλος του 2015, ενώ προτίθεται να δημοσιεύσει τα τελικά αποτελέσματα στα μέσα του 2016.

Με την τομεακή έρευνα, η Επιτροπή επιθυμεί να κατανοήσει καλύτερα τους μηχανισμούς δυναμικότητας που έχουν ήδη τεθεί σε εφαρμογή ή βρίσκονται υπό εξέταση. Επίσης, θα αξιολογήσει και θα προσδιορίσει αν υπάρχουν ορισμένα χαρακτηριστικά σχεδιασμού των μηχανισμών δυναμικότητας που στρεβλώνουν τον ανταγωνισμό μεταξύ παρόχων δυναμικότητας ή παρεμποδίζουν τις διασυνοριακές εμπορικές συναλλαγές.

Η τομεακή έρευνα θα συμπληρώσει και θα στηρίξει την εφαρμογή των Κατευθυντήριων γραμμών για τις κρατικές ενισχύσεις στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας, που τέθηκαν σε ισχύ τον Ιούλιο του 2014. Επιπλέον, η τομεακή έρευνα θα συμπληρώσει τη νομοθετική πρόταση της Επιτροπής σχετικά με τον σχεδιασμό της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στο πλαίσιο της στρατηγικής της ΕΕ για την Ενεργειακή Ένωση.

 

http://energypress.gr/news/sto-mikroskopio-tis-ee-oi-kratikes-enishyseis-gia-mihanismo-diasfalisis-toy-efodiasmoy