Μερικές σκέψεις πάνω στη διαπραγμάτευση για το φυσικό αέριο

Τις τελευταίες μέρες βλέπουν το φως της δημοσιότητας πληροφορίες για το περιεχόμενο της νέας συμφωνίας μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας για την προμήθεια φυσικού αερίου, με ισχύ από 1η Ιανουαρίου 2014. 

Οι γεωπολιτικές παράμετροι του ζητήματος δε θα μας απασχολήσουν εδώ. Αυτό που παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον και έχει άμεσες προεκτάσεις στην ελληνική οικονομική πραγματικότητα, είναι τα στοιχεία που δημοσιοποιούνται και αφορούν στις τιμές εισαγωγής αλλά και τελικής χρήσης του φυσικού αερίου από βιομηχανίες στις δύο χώρες.

Μάθαμε πως η Ρωσία έκανε δεκτή τη μείωση της τιμής πώλησης αερίου στην Ουκρανία κατά 33%, δηλαδή από 26.3€/MWhσε 17.6€/MWh με σημερινές ισοτιμίες¹, μείωση ανάλογη αυτής που έγινε σε αρκετές ακόμα χώρες (Γερμανία, Γαλλία κά). Η αντίστοιχη τιμή εισαγωγής στην Ελλάδα είναι σήμερα 33 €/MWh με τη διαπραγμάτευση που διεξάγεται με πρωτοβουλία της ελληνικής πλευράς να αποφέρει κατά τα φαινόμενα μια μείωση της τάξης του 15%, δηλαδή μια νέα τιμή εισαγωγής κοντά στα 28 €/MWh.

Το δεύτερο στοιχείο αφορά στις τελικές τιμές καταναλωτή για βιομηχανικούς χρήστες. Από δημοσιεύματα σε έγκυρα, εξειδικευμένα μέσα ενημέρωσης²προκύπτει πως στην Ουκρανία οι τιμές αυτές είναι 30 €/MWh σήμερα, ενώ η έκπτωση περάσει αυτούσια στις τελικές τιμές τότε αυτές θα διαμορφωθούν στα 21.3 €/MWh.

Εδώ τα πράγματα γίνονται ενδιαφέροντα (βλ. εξωφρενικά). Διότι οι αντίστοιχες τιμές στην Ελλάδα είναι σήμερα 50 €/MWh ενώ ακόμα και αν η περίφημη μείωση 15% περάσει ολόκληρη στους καταναλωτές (πράγμα καθόλου βέβαιο), τότε οι ελληνικές βιομηχανίες θα πληρώνουν «μόλις» 45 €/MWh το αέριο. Θα έχει βέβαια μεγάλο ενδιαφέρον να δούμε πώς τα επικοινωνιακά επιτελεία των Υπουργείων και των εγχώριων μονοπωλίων θα παρουσιάσουν το αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης ως μεγάλη ανάσα για την οικονομία και τις επιχειρήσεις.

Τα παραπάνω στοιχεία είναι αποκαλυπτικά για δύο λόγους:

Πρώτον,σωρεύονται στον τεράστιο όγκο αποδείξεων ότι οι ελληνικές βιομηχανίες και επιχειρήσεις πληρώνουν το ακριβότερο αέριο σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή ήπειρο.

Δεύτερον, αποδεικνύουν πως η διαπραγμάτευση που διεξάγεται εδώ και ένα χρόνο με προσωπικό ενδιαφέρον του ίδιου του Πρωθυπουργού, ελάχιστα θα επηρεάσει το τεράστιο μειονέκτημα κόστους των ελληνικών επιχειρήσεων.

Αυτό γιατί πέρα από τη μικρή μείωση στην τιμή εισαγωγής, δε γίνεται καμία συζήτηση για τις επιβαρύνσεις στην εσωτερική αγορά, που είναι επίσης προκλητικές. Ενώ οι βιομηχανίες στην Ουκρανία καταβάλλουν περίπου 3 €/MWh για τη τέλη μεταφοράς, περιθώρια προμηθευτών κτλ, το αντίστοιχό κόστος στην Ελλάδα είναι 12-17 €/MWh.

Ας δεχθούμε για χάρη της συζήτησης πως η Ελλάδα δε δικαιούται τιμές εισαγωγής ανάλογες με της Ουκρανίας ή της Γερμανίας, χώρες με δεκαπλάσιες και εικοσαπλάσιες καταναλώσεις³. Όμως πώς δικαιολογούνται οι υπέρογκοι Ειδικοί Φόροι και τέλη δικτύων ήτα αποικιοκρατικά περιθώρια κέρδους τωνμονοπωλίων ΔΕΠΑ και ΕΠΑ; Αυτές οι στρεβλώσεις συμπληρώνουν το εφιαλτικό σκηνικό για τον Έλληνα βιομηχανικό καταναλωτή που αγωνίζεται να επιβιώσει με τιμές διπλάσιες των ανταγωνιστών του στο εξωτερικό.

Αναλογιζόμαστε την τόνωση που θα έδινε στις επιχειρήσεις και την οικονομία άμεσα, αύριο, μια τιμή αερίου ανάλογη με αυτή της Ουκρανίας; Μια βιομηχανική μονάδα (πχ χαλυβουργία) θα εξοικονομούσε περίπου 500.000 ευρώ μηνιαίως, ποσό που σήμερα μεταφράζεται σε αυξημένο κόστος παραγωγής, αδυναμία ανταγωνισμού στο εξωτερικό, διόγκωση ζημιών, αργό θάνατο.

Τέτοιου είδους διαφορές είναι που κρίνουν τελικά τη διαφορά ανάμεσα στην ανάκαμψη και την πλήρη εξαφάνιση ολόκληρων κλάδων, την ανάπτυξη ή την δραματική συρρίκνωση της ίδιας της οικονομίας. Η μυωπική, αυτιστική προσήλωση στη διατήρηση στρεβλώσεων και μονοπωλιακών δομών σε κομβικούς τομείς όπως η ενέργεια καταστρέφει πλούτο, θέσεις εργασίας και την προοπτική ανάκαμψης της χώρας. Τις συνέπειες τις ζούμε ήδη.

Πηγές:
1.BBC News Europe, 17.12.2013, Russia offers Ukraine major economic assistance, 
http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-25411118
2. Steel Business Briefing, 19.12.2013, Special report: [Steel] Mills await detail of Ukraine gas price cut,
https://www.steelbb.com/?PageID=157&article_id=127525
3. BP Statistical Review of World Energy 2013, 2013 edition

(του Δημήτρη Κολαΐτη, Γενικού Γραμματέα της ΕΒΙΚΕΝ, capital.gr, 27/12/2013)

 

http://www.energypress.gr/news/Merikes-skepseis-panw-sth-diapragmateysh-gia-to-fysiko-aerio