Πρώτο βήμα ενοποίησης της αγοράς ηλεκτρισμού στη Νοτιοανατολική Ευρώπη θεωρείται ο φορέας διαχείρισης των δημοπρασιών ηλεκτρικού ρεύματος για διασυνδέσεις, Coordinated Auctions Office (CAO), η λειτουργία του οποίου δρομολογείται με ταχείς ρυθμούς, με έδρα το Μαυροβούνιο. Στις 12 Ιουνίου πρόκειται να συσταθεί η εταιρία της ομάδας έργου (Project Team Co.), η οποία θα αναλάβει να προωθήσει τις προπαρασκευαστικές διαδικασίες για τη λειτουργία του CAO. Την ίδια ημέρα θα συνεδριάσει για πρώτη φορά το διοικητικό συμβούλιο της Project Team και θα ορισθεί ο γενικός διευθυντής. Μία ημέρα μετά, στις 13 Ιουνίου, οι Διαχειριστές των συστημάτων μεταφοράς θα υπογράψουν σε επίσημη τελετή, στο Μαυροβούνιο, τη σύσταση της κοινής εταιρίας, στην οποία συμμετέχουν συνολικά 9 χώρες, με τη Βουλγαρία να ακολουθεί και την Τουρκία να έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον συμμετοχής.
Αυτά ανακοινώθηκαν κατά τη σημερινή πρωινή συνεδρία του 6ου κατά σειρά ενεργειακού διαλόγου, που διοργάνωσε το ΙΕΝΕ, στη Θεσσαλονίκη, για τον επαναπροσδιορισμό του ενεργειακού χάρτη της Ν.Α. Ευρώπης.
Ο πρόεδρος του ΑΔΜΗΕ Γιώργος Κουτζούκος, μιλώντας στο συνέδριο, επισήμανε την ανάγκη αντιμετώπισης των ενεργειακών θεμάτων σε επίπεδο περιφερειακό και όχι στο επίπεδο της κάθε χώρας ξεχωριστά. Για το λόγο αυτό ο κ. Κουτζούκος υπογράμμισε τη σημασία της δημιουργίας του CAO , στον οποίο ο ΑΔΜΗΕ υπήρξε εξαρχής ένθερμος υποστηρικτής του. Ο ίδιος επισήμανε την ανάγκη να αρθούν οι υφιστάμενοι περιορισμοί για τις διασυνοριακές υποδομές, να οικοδομηθεί ένα ελκυστικό επενδυτικό περιβάλλον που θα ευνοεί ανάλογα έργα και να αναπτυχθεί μια επενδυτική στρατηγική σε συνεργατική βάση, που θα δίνει έμφαση σε περιφερειακά κριτήρια.
Εκ μέρους της Prenos, αντίστοιχος φορέας του ΑΔΜΗΕ, στο Μαυροβούνιο, Aleksandar Mijuskovic, ανέφερε ότι η Project Team Co. θα έχει αρχική διάρκεια ζωής για ένα χρόνο, με στόχο η έναρξη των δημοπρασιών ηλεκτρισμού από τoν CAO να τοποθετείται στα τέλη του 2013, αρχές 2014. Ο ίδιος είπε ότι το έργο υποστηρίζεται χρηματοδοτικά από την EBRD, ενώ σήμερα η κρατική γερμανική τράπεζα KfW ανακοίνωσε την έγκριση και της δικής της συμμετοχής.
Την πρόθεση της Βουλγαρίας να συμμετάσχει στον CAO ανακοίνωσε από το βήμα του συνεδρίου η επ[ικεφαλής του Τμήματος Ηλεκτρισμού του βουλγαρικού ESO Victoria Popovska. Η ίδια αναφέρθηκε στις προσπάθειες της Βουλγαρίας για την υιοθέτηση του νέου μοντέλου της αγοράς και τη σύγκλιση της με την ενιαία αγοράς ενέργειας, με βάση την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Ανακοίνωσε, ακόμη, ότι στα τέλη Ιουνίου θα ισχύσει νέο θεσμικό πλαίσιο για τις ΑΠΕ.
Υπολείπεται η Ν.Α. Ευρώπη
Η περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης υπολείπεται σημαντικά όχι μόνον στην προώθηση των διαδικασιών για την ενιαία αγορά ενέργειας, αλλά και στην εφαρμογή του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου.
Ο πρόεδρος του ΙΕΝΕ Γιάννης Δεσύπρης υπογράμμισε την ανάγκη να υπάρξει περιφερειακή συναίνεση για τα μεγάλα έργα υποδομών. «Οι πολιτικές και οι καλές ιδέες είναι σημαντικά», τόνισε, «εξίσου σημαντικά όμως είναι και τα αναγκαία χρηματοδοτικά εργαλεία για να γίνουν πράξη».
Ο ίδιος επισήμανε ότι η πολιτική της Ε.Ε. είναι να σταματήσουν οι επιδοτήσεις στα μεγάλα έργα και να προσδιορισθούν νέα χρηματοδοτικά εργαλεία για την αιμοδότηση επενδύσεων.Οι προτεριαότητες της Ε.Ε. για τις διασυνοριακές διασυνδέσεις αλλάζουν και οι προσπάθειες επικεντρώνονται στον προσδιορισμό των αναγκαίων δικτύων και των έργων κοινού ενδιαφέροντος, με ορίζοντα την επίτευξη των στόχων του 2020.Το πρόβλημα, ωστόσο, είναι ότι δεν έχουν προσδιορισθεί ακόμη οι κανόνες. Όπως είπε ο κ. Δεσύπρης, τα έργα αυτά προϋποθέτουν την εμπλοκή περισσότερων από ένα κράτος, τουλάχιστον δύο. «Αγκάθι» αποτελεί η εύρεση χρηματοδότησης από τα πιστωτικά ιδρύματα, λόγω της οικονομικής κρίσης, για το λόγο αυτό οι ιδιωτικές επενδύσεις κατευθύνονται σε καλά σχεδιασμένα projects, ενισχύουν τη συνεργασία μεταξύ χωρών, εξασφαλίζουν χρηματοδοτικό πλαίσιο και διαθέτουν εμπορική διάσταση. Με αυτό το σκεπτικό, προτείνεται μια ευρωπαϊκή ανάλυση κόστους-οφέλους, που θα λαμβάνει υπόψη την οικονομική διάσταση μαζί με την κοινωνική και περιβαλλοντική, ώστε να προσδιορισθούν αυτοί που θα ωφεληθούν και θα κληθούν να πληρώσουν για τα συγκεκριμένα έργα. «Είναι, συνεπώς, ευκαιρία να υπάρξει συνεργασία σε περιφερειακό επίπεδο και να προταθούν περιφερειακά projects», τόνισε ο κ. Δεσύπρης.
Στο τουρκικό σύστημα ηλεκτρισμού αναφέρθηκε από την πλευρά τουο εκπρόσωπος της τουρκικής TEIAS Serhat Metin. Η εγκατεστημένη ισχύς στην Τουρκία φθάνει τα 63.225 MW, με την κατανάλωση να έχει αυξηθεί μέσα στο 2011κατά 9%. Η ζήτηση για ηλεκτρικό ρεύμα στη γείτονα αυξάνεται κατά 8-10% ετησίως.
Πετρέλαιο και Ιράν
Η αμερικανική στάση απέναντι στο Ιράν θα αποσαφηνιστεί μετά τις αμερικανικές εκλογές του Νοεμβρίου, εκτίμησε ο εκπρόσωπος της PFC Energy, από τη Γαλλία, Marc Seris. Δεν θα υπάρξει ηθελημένη κίνηση από τις ΗΠΑ τουλάχιστον ως τα τέλη του έτους, γιατί είναι εκλογική χρονιά, διευκρίνισε. Πάντως, δίνοντας μια πρώτη γεύση για το τι μπορεί να επακολουθήσει ο κ. Seris υπογράμισε ότι η πολιτική των ΗΠΑ και της Ε.Ε. αφήνουν περιορισμένα κίνητρα για συμβιβασμό με το Ιράν.
Αναφερόμενος, εξάλλου, στις εξελίξεις στη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή ο ομιλητής διατύπωσε την εκτίμηση οι διαμάχες θα βασίζονται όχι σε πολιτικές διαφορές, αλλά σε «παρωχημένες» διαιρέσεις (φυλετικές, θρησκευτικές, κλπ). Πρόβλεψε ότι θα υπάρξουν εσωτερικές διαλυτικές τάσεις, όπως στη Λιβύη και τόνισε ότι οι πολιτικές αλλαγές πιθανόν θα γίνουν ακόμη πιο βίαιες, περιλαμβάνοντας και ανταλλαγές πληθυσμών.
Οι αναδυόμενες οικονομίες θα συνεχίσουν να προσδιορίζουν την παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου, ανέφερε η εκπρόσωπος της IEA Thea Khitarishvili. Η ίδια πρόβλεψε ότι η παγκόσμια ζήτηση θα αυξηθεί κατά 1/3 ως το 2035, με το φυσικό αέριο και τις ΑΠΕ να αποκτούν σημαντικό μερίδιο στο ενεργειακό μίγμα. Εκτιμάται ότι φυσικό αέριο και ΑΠΕ θα αντιπροσωπεύουν τα 2/3 της παγκόσμιας ζήτησης ως το 2035. Αξίζει να σημειωθεί ότι μεγάλο μέρος της ομιλίας της κ. Khitarishvili αναλώθηκε στη διαδικασία παρέμβασης της IEA σε πετρελαϊκές κρίσεις.
Υπάρχουν λόγοι ανησυχίας για τις υψηλές τιμές του πετρελαίου, είπε ο εκπρόσωπος της τουρκο-γερμανικής κοινοπραξίας Borusan Enbw Energy A.S. Yurdakul Yigitguden. Κι αυτό γιατί, όπως είπε, τα νέα, υπό εξερεύνηση, κοιτάσματα πετρελαίου χρειάζεται χρόνο για να αποδώσουν, ενώ την ίδια στιγμή αυξάνεται η παγκόσμια ζήτηση, που νήλθε το 2011 σε 89 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως. Αντίστοιχα, η ζήτηση του φυσικού αερίου ως το 2035 θα αυξάνεται κατά 1,7-2% ετησίως. Σε αυτό το πλαίσιο καταγράφεται έκρηξη για επενδύσεις στο LNG. Το 2019 η Αυστραλία θα καταστεί ο μεγαλύτερος παραγωγός LNG.Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι παραδοσιακές χώρες στις εξαγωγές φυσικού αερίου, όπως, η Ρωσία και ο Καναδάς, γίνονται πιο ευέλικτες σε επενδύσεις LNG.
Στην Ευρώπη, από την άλλη πλευρά, είπε ο ομιλητής, κυριαρχεί η οικονομική κρίση και οι υψηλές τιμές του πετρελαίου γίνονται απειλή για τις ευρωπαϊκές οικονομίες. Εξαιτίας του εμπάργκο κατά του Ιράν, τα διυλιστήρια στην Ελλάδα και την Τουρκία υποφέρουν. Ο ομιλητής τόνισε ότι οι έρευνες για υδρογονάνθρακες στην Ανατολική Μεσόγειο δημιουργούν νέες ευκαιρίες, αλλά και απειλές, χωρίς, όμως, να επεκταθεί περαιτέρω.
http://www.energia.gr/article.asp?art_id=58351