Ελένη Στεργίου: Ποιες εταιρείες ενδιαφέρονται για τα ελληνικά κοιτάσματα πετρελαίου

Έσοδα ύψους έως και 150 δισ. ευρώ σε ορίζοντα 25-30 ετών αναμένεται να προκύψουν από την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων, σύμφωνα με υπολογισμούς του υπουργείου Περιβάλλοντος, με τον κλάδο της Ενέργειας να είναι ένας από τους πρωταγωνιστές του δεκαετούς αναπτυξιακού σχεδίου για τη δημιουργία χιλιάδων νέων θέσεων εργασίας.

Επίσης, έχει συσταθεί η η «Ελληνική Διαχειριστική Εταιρία Υδρογονανθράκων ΑΕ (ΕΔΕΥ ΑΕ)» η οποία  διαχειρίζεται με την ισχύουσα ευρωπαϊκή νομοθεσία τα αποκλειστικά δικαιώματα του Ελληνικού Δημοσίου στην αναζήτηση, έρευνα και εκμετάλλευση Υδρογονανθράκων.

Εξάλλου, την Τρίτη έγινε γνωστή η εκδήλωση ενδιαφέροντος από την “ENELGROUP” για έρευνες Υδρογονανθράκων σε Ήπειρο & Δυτική Ελλάδα και αν δεν υπάρξει ενδιαφέρον από άλλη εταιρεία, τότε το έργο θα δοθεί στην ιταλική εταιρεία. Είχε προηγηθεί, στις 7 Μαρτίου 2014, επίσκεψη υψηλόβαθμων εκπροσώπων της Διοίκησης του Ιταλικού Ομίλου στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, κατά την οποία υπήρξε συζήτηση και αξιολόγηση για πιθανές αμοιβαία επωφελείς δυνατότητες ευκαιριών, αναφορικά με την εξόρυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου στον ελλαδικό χώρο.

- Την περιοχή (block) της βορειοδυτικής Πελοποννήσου, η οποία είχε περιληφθεί στον 1ο γύρο παραχωρήσεων το 1996 και επεστράφη στο Ελληνικό Δημόσιο μετά από την πραγματοποίηση δύο ρηχών γεωτρήσεων.
- Την περιοχή (block) της Αιτωλοακαρνανίας, η οποία επίσης είχε συμπεριληφθεί στον 1ο γύρο του 1996 και επεστράφη μετά την εκτέλεση δύο ρηχών γεωτρήσεων.
- Την περιοχή Πρέβεζας-Άρτας, που οριοθετείται γεωγραφικά μεταξύ του block της 

Αιτωλοακαρνανίας και του block των Ιωαννίνων, το οποίο είναι προς παραχώρηση μέσω της διαδικασίας του “open door”. Στο δεύτερο εξάμηνο του έτους θα προκηρυχθεί ο διεθνής διαγωνισμός (γύρος παραχωρήσεων) για την παραχώρηση 10- 15 θαλάσσιων «οικοπέδων» σε πετρελαϊκές εταιρείες, προκειμένου να ξεκινήσουν ερευνητικές γεωτρήσεις.

Σε εξέλιξη είναι επίσης η διαδικασία για την παραχώρηση των περιοχών Ιωαννίνων, Πατραϊκού κόλπου και Κατάκολου για έρευνες. Οι διαγωνισμοί έχουν ολοκληρωθεί και εκκρεμεί η υπογραφή των συμβάσεων με τους αναδόχους. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΥΠΕΚΑ, τα εκτιμώμενα απολήψιμα αποθέματα στον Πατραϊκό Κόλπο ανέρχονται σε 200 εκατομμύρια βαρέλια, στα Ιωάννινα, 50- 80 εκατομμύρια βαρέλια και στο Κατάκολο, 3 εκατομμύρια βαρέλια, ενώ τα αναμενόμενα συνολικά έσοδα του Δημοσίου μόνο από τις δύο πρώτες περιοχές, σε βάθος 25ετίας, υπολογίζονται σε περίπου 11 δισ. ευρώ.

Προφίλ βασικών εταιρειών που έχουν ενδιαφερθεί τώρα και στο παρελθόν Ελληνικά Πετρέλαια:  Είναι η μεγαλύτερη εταιρεία διύλισης της Ελλάδας και ένας από τους σημαντικότερους ομίλους στον τομέα της ενέργειας στην Νοτιοανατολική Ευρώπη. Πρόκειται για κοινοπραξία 9 θυγατρικών εταιριών, καθώς και μια σειρά άλλων επιχειρήσεων στις οποίες τα Ελληνικά Πετρέλαια έχουν διαφορετικά ποσοστά διοικητικού ελέγχου. Η παρούσα ονομασία ισχύει από το 1998, έπειτα από την αντίστοιχη αναδιάρθρωση και μετονομασία της Δημόσιας Επιχείρησης Πετρελαίου Α.Ε. Με βάση το νόμο 2289/95 τα Ελληνικά Πετρέλαια έχουν αποκλειστικό δικαίωμα έρευνας και παραγωγής υδρογονανθράκων σε 62000 χλμ² στην Ελλάδα. Η εταιρεία έχει δραστηριότητες και στο εξωτερικό, σε συνεργασία με ξένες εταιρίες, στην Αλβανία και στη Λιβύη. Σημειώνεται ότι στον Πατραϊκό ενδιαφέρεται η κοινοπραξία υπό τα ΕλΠΕ, στην οποία μετέχουν επίσης η Edison και η Petroceltic.

 

Enel: Δραστηριοποιείται σε συνολικά 40 χώρες και απασχολεί περίπου 74.000 εργαζόμενους και εξυπηρετεί περισσότερους από 61 εκατομμύρια πελάτες. Κύριος μέτοχος της εταιρείας είναι το Ιταλικό Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών, με ποσοστό 31,24%. Είναι ο μεγαλύτερος πάροχος υπηρεσιών στον τομέα της ενέργειας σε 7 κράτη (Enel-Ιταλία / Endesa-Ισπανία-Περού-Χιλή-Αργεντινή / Slovenske Elektrarne-Σλοβενία / OGK 5-Ρωσία).
Είναι ο μεγαλύτερος πάροχος υπηρεσιών στον τομέα της ενέργειας σε 7 κράτη (Enel-Ιταλία / Endesa-Ισπανία-Περού-Χιλή-Αργεντινή / Slovenske Elektrarne-Σλοβενία / OGK 5-Ρωσία). Στον τομέα της έρευνας και παραγωγής Υδρογονανθράκων, δραστηριοποιείται στην Ιταλία ως διαχειριστής παραγωγής (operator), ενώ συμμετέχει ως επενδυτής (investor-non operator) σε παραχωρήσεις της Αλγερίας και της Αιγύπτου.

 

Triton: H Triton Energy Limited έχει εκφράσει ενδιαφέρον στο παρελθόν. Είναι μια από τις μεγαλύτερες ανεξάρτητες εταιρείας εξερεύνησης και παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου  στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ιδρύθηκε στο Ντάλας του Τέξας το 1962. Το 1997 ξέσπασε σκάνδαλο για την εταιρεία, καθώς υπήρξαν καταγγελίες ότι στην επιτροπή κεφαλαιαγοράς ότι είχε παραβιάσει τους νόμους και ήταν υπόλογη για διαφθορά και δωροδοκίες. Η εταιρεία διευθέτησε την υπόθεση καταβάλλοντας 300.000 δολάρια. Τον Ιούλιο του 200, οι Amerada Hess Corporation και Triton ανακοίνωσαν μια συμφωνία βάσει της οποίας η Hess θα αγόραζε τις μετοχές της δεύτερης έναντι $45,00 ανά μετοχή και θα είχε συμμετοχή 50 % πάνω από Τρίτωνα κλείσιμο τιμή της μετοχής την προηγούμενη ημέρα.  ενέργειας εταιρείες του κόσμου .

 

Enterprise Oil: Μία από τις σημαντικές βρετανικές εταιρείες εξερεύνησης και παραγωγής πετρελαίου, με έδρα στην Ευρώπη και δραστηριοποιείται κυρίως σε Ηνωμένο Βασίλειο,  Ιρλανδία, Ηπειρωτική Ευρώπη, τη Βραζιλία και στον Κόλπο του Μεξικού. Η Εταιρεία ήταν κάποτε μέλος του δείκτη FTSE 100, αλλά εξαγοράστηκε από την Royal Dutch Shell και είναι θυγατρική. Επίσης, εκμεταλλεύεται κοιτάσματα σε βόρεια θάλασσα και στον κόλπο του Μεξικού. Στην εταιρεία είχε παραχωρηθεί για έρευνες η Βορειοδυτική Πελοπόννησος, η οποία είχε περιληφθεί στον 1ο γύρο παραχωρήσεων το 1996 και επεστράφη στο Ελληνικό Δημόσιο μετά από την πραγματοποίηση δύο ρηχών γεωτρήσεων (έως 2.375 μέτρα). Σημει΄βνετ

 

Energean: Είναι εταιρεία πετρελαίου και φυσικού αερίου, που επικεντρώνεται  στην περιοχή της Μεσογείου και της Βόρειας Αφρικής. Είναι ο μόνος φορέας του Πετρελαίου και Φυσικού Αερίου στην Ελλάδα που δραστηριοποιείται στις περιοχές του Πρίνου και Νότιας Καβάλας, όπου κατέχει το 100%. Από το 1977 έχει αναπτύξει τη δραστηριότητα της σε σύστημα τριών υπεράκτιων πλατφορμών άντλησης πετρελαίου, μίας πλατφόρμας άντλησης φυσικού αερίου και μιας χερσαίας εγκατάστασης. Η εταιρεία έχει συνάψει συμφωνία έξι ετών με την BP, ενώ έχει το fund Third Point LLC στρατηγικό οικονομικό εταίρο  και είναι ο μεγαλύτερος μέτοχος, που ελέγχει το 44,5% της. Η κοινοπραξία Energean Oil & Gas/ Trajan Oil & Gas Limited/ Schlumberger προτείνεται από την αρμόδια επιτροπή του ΥΠΕΚΑ ως ανάδοχος για την έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στο Κατάκολο..

 

Petra Petroleum Inc: Είναι εταιρεία με έδρα τον Καναδά, και ασχολείται με εκμετάλλευση πετρελαίου και φυσικού αερίου, η οποία είναι υπό διαπραγμάτευση στο χρηματιστήριο του Τορόντο. Δραστηριοποιείται κυρίως σε περιοχές της Ευρώπης, Αφρικής και Μέση Ανατολή και είχε ενδιαφερθεί. Είναι στην κοινοπραξία με συμμετοχή 20% με την Energean για τα Ιωάννινα.

 

Iστορικό και χάρτες

Αρχές 20ου αιώνα έως αρχές δεκαετίας του 60

Οι έρευνες για υδρογονάνθρακες στην Ελλάδα ανάγονται στις αρχές του 20ου αιώνα (1903), παρά το γεγονός ότι υπάρχουν αναφορές για κάποιες προσπάθειες οι οποίες έλαβαν χώρα τη δεκαετία του 1860. Οι πρώτες γεωτρητικές εργασίες εκτελέστηκαν από εταιρείες όπως η London Oil Development, HELLIS, PAN-ISRAEL, DEILMAN-ILIO στις περιοχές Έλος Κερί Ζακύνθου, ΒΔ. Πελοπόννησο και Έβρο. 

Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 60 οι ερευνητικές προσπάθειες υπήρξαν μη συνεχείς και εντοπίζονται, κυρίως, σε περιοχές στην ξηρά (on-shore) όπου υπάρχουν επιφανειακές ενδείξεις υδρογονανθράκων, και κατά κύριο λόγο στη δυτική Ελλάδα.

Αρχές δεκαετίας του 60 έως μέσα δεκαετίας του 70

Η περίοδος αυτή χαρακτηρίζεται από την συστηματοποίηση των ερευνών, τα αποτελέσματα της οποίας οδήγησαν στην απόφαση για την ίδρυση του πρώτου φορέα έρευνας υδρογονανθράκων.

Το 1960 ξεκινά μια συστηματικότερη προσπάθεια από το τότε Υπουργείο Βιομηχανίας με τη συνδρομή του ΙΓΜΕ και σύμβουλο το Γαλλικό Ινστιτούτο Πετρελαίων (IFP). Πραγματοποιήθηκαν εκτεταμένες γεωλογικές κυρίως έρευνες στη χερσαία Ελλάδα και εκτελέστηκαν 17 γεωτρήσεις μικρού βάθους. Την ίδια περίοδο, μεγάλες εταιρείες πετρελαίων έλαβαν παραχωρήσεις, όπως η BP (Αιτωλοακαρνανία), ESSO (ΒΔ Πελοπόννησο, Ζάκυνθο, Παξοί), HUNT (Θεσσαλονίκη), TEXACO (Θερμαϊκός), CHEVRON (Λήμνος), ANSCHUTZ (Θεσσαλονίκη-Επανομή) και OCEANIC-COLORADO (Θρακικό πέλαγος), οι οποίες πραγματοποίησαν περισσότερες από 40 γεωτρήσεις σε ξηρά και θάλασσα. Οι περισσότερες από τις γεωτρήσεις αυτές διέτρησαν γεωλογικούς στόχους με ενθαρρυντικές ενδείξεις υδρογονανθράκων και συνέβαλαν τόσο στον εμπλουτισμό της γεωλογικής γνώσης, όσο κυρίως στην ενίσχυση της πεποίθησης όσον αφορά το πετρελαϊκό δυναμικό της χώρας.

Το τελικό αποτέλεσμα των παραπάνω ερευνών ήταν η ανακάλυψη των πρώτων εκμεταλλεύσιμων κοιτασμάτων στη θαλάσσια περιοχή της Θάσου – κοίτασμα πετρελαίου Πρίνος και κοίτασμα φυσικού αερίου Ν. Καβάλας- από την OCEANIC (1971-1974).

Μέσα δεκαετίας του 70 έως μέσα δεκαετίας του 90

Με βάση τα παραπάνω αποτελέσματα των ερευνών, αποφασίστηκε το 1975, η ίδρυση του πρώτου Φορέα διαχείρισης των δικαιωμάτων του ελληνικού Δημοσίου στην αναζήτηση, έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων, η Δημόσια Επιχείρηση Πετρελαίου (ΔΕΠ Α.Ε.). Η περίοδος αυτή καλύπτει την έρευνα από τον εν λόγω φορέα, από την ίδρυσή του μέχρι την έναρξη ισχύος του νόμου 2289/95 με βάση τον οποίο αναμορφώθηκε το θεσμικό καθεστώς αδειοδοτήσεων, οπότε άρχισαν, εκ νέου, οι παραχωρήσεις για έρευνες σε ξένες εταιρείες.

Το επόμενο έτος ψηφίζεται από την Ελληνική Βουλή ο πρώτος Νόμος για τις έρευνες υδρογονανθράκων (ν. 468/76). Το 1985 ιδρύεται η ΔΕΠ ΕΚΥ θυγατρική της ΔΕΠ Α.Ε. Στις ΔΕΠ & ΔΕΠ-ΕΚΥ παραχωρήθηκαν από το Ελληνικό Δημόσιο 24 ερευνητικές άδειες σε περιοχές στην ξηρά και τη θάλασσα χωρίς διαγωνισμό. Εκτελέστηκαν 73.000 χιλιόμετρα σεισμικών 2D και 2.500 τ. χιλ. σεισμικών 3D, καθώς και 73 ερευνητικές γεωτρήσεις βασισμένες στις σεισμικές έρευνες. 

Αποτέλεσμα της ως άνω ερευνητικής δραστηριότητας ήταν η ανακάλυψη του κοιτάσματος πετρελαίου στη θαλάσσια περιοχή του Κατάκολου (Δ. Πελοπόννησος), του κοιτάσματος φυσικού αερίου στην Επανομή Θεσσαλονίκης, καθώς και συγκεντρώσεων βιογενούς αερίου. 

Την περίοδο αυτή οι γνώσεις αναφορικά με τα πετρελαϊκά συστήματα στον ελλαδικό χώρο - τεκτονικές/στρωματογραφικές παγίδες, πετρώματα ταμιευτήρες, πετρώματα καλύμματα, μητρικά πετρώματα – ενισχύθηκαν σημαντικά, δημιουργήθηκε εκτεταμένο αρχείο δεδομένων που αποτέλεσαν σοβαρή βάση για το νέο εγχείρημα.

Μέσα δεκαετίας του 90 έως αρχές δεκαετίας του 2000

Το 1995 ψηφίζεται ο ν. 2289/95, ο οποίος αναμόρφωσε το αδειoδοτικό καθεστώς ενσωματώνοντας τη σχετική κοινοτική οδηγία 94/22/ΕC. Το 1996, πραγματοποιήθηκε ο πρώτος διεθνής γύρος παραχωρήσεων για 6 περιοχές. Μετά από διεθνή διαγωνισμό παραχωρήθηκαν 4 περιοχές στη Δ. Ελλάδα: ΒΔ Πελοπόννησος & Αιτωλοακαρνανία στην εταιρεία Τriton και Ιωάννινα & Δ. Πατραϊκός κόλπος στη εταιρεία Enterprise Oil. Επενδύθηκαν 85 εκατ. €. σε σεισμικές έρευνες και γεωτρήσεις. Οι έρευνες δεν απέδωσαν, αλλά και οι γεωτρήσεις δεν έφθασαν το βάθος που προέβλεπαν οι αρχικές συμφωνίες. Δεν διερευνήθηκαν δύο σημαντικοί στόχοι: Στα Ιωάννινα με την εγκατάλειψη της βαθιάς γεώτρησης (4.000 μ.) λόγω σοβαρών τεχνικών προβλημάτων από την εταιρεία Enterprise Oil και στο Δ. Πατραϊκό κόλπο όπου δεν εκτελέστηκε η προγραμματισμένη γεώτρηση λόγω αποχώρησης της εταιρείας Triton (εξαγορά από Amerada Hess). Οι εταιρίες αποχώρησαν το 2000-2001.

 

Αρχές πρώτης δεκαετίας του 2000 έως σήμερα

Μετά το 2001, δεν υπήρξε, για την επόμενη δεκαετία, οπότε άρχισαν να τίθενται οι βάσεις για τον περαιτέρω εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου αδειοδοτήσεων για έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων, περαιτέρω ερευνητική δραστηριότητα. 

Το 2007, με τροπολογία στο ν. 3587 (άρθρο 20) το Ελληνικό Δημόσιο ανακάλεσε όλες τις παραχωρήσεις στις ΔΕΠ/ΔΕΠ-ΕΚΥ/ΕΛΠΕ (μετά την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠ ΕΚΥ & την αλλαγή της μετοχικής σύνθεσης της ΕΛΠΕ ΑΕ), οι οποίες επανέρχονται στο Υπουργείο Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ) πλην εκείνων στις οποίες η ΕΛΠΕ ΑΕ συμμετέχει στην ευρύτερη περιοχή του Πρίνου.

(newmoney.gr)

 

http://www.energypress.gr/news/Elenh-Stergioy:-Poies-etaireies-endiaferontai-gia-ta-ellhnika-koitasmata-petrelaioy