Φυσικό αέριο για την Ευρώπη: Ποιος θα πληρώσει τις αμερικανικές κυρώσεις;

Οι κυρώσεις των ΗΠΑ, απειλούν την κυριαρχία της Ρωσίας στην προμήθεια της Ευρώπης με ενεργειακούς πόρους; Αρκούν οι ποσότητες του αμερικανικού «γαλάζιου χρυσού» να αντικαταστήσουν το φυσικό αέριο της Gazprom; Σίγουρα όχι, λένε οι εμπειρογνώμονες.

Ο Μπαράκ Ομπάμα είναι έτοιμος να επιτρέψει την εξαγωγή φυσικού αερίου προς την Ευρώπη με στόχο την απεξάρτηση της «γηραιάς ηπείρου» από το ρωσικό «γαλάζιο χρυσό». Ωστόσο, άπαντες γνωμοδοτούν ομόφωνα: Είναι μια πολύ ηχηρή δήλωση, αλλά δύσκολα θα μπορέσει να υλοποιηθεί. Τουλάχιστον, για τις επόμενες δεκαετίες, η θέση της Gazprom στην Ευρώπη είναι ακλόνητη.

«Είμαστε έτοιμοι να επιτρέψουμε την εξαγωγή φυσικού αερίου σε τέτοιες ποσότητες που να επαρκούν στις ανάγκες της Ευρώπης», δήλωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ στις 26 Μαρτίου 2014 στις Βρυξέλλες, μετά την ολοκλήρωση των εργασιών της συνόδου κορυφής ΗΠΑ-ΕΕ. Μιλώντας για πιθανές περαιτέρω κυρώσεις κατά της Ρωσίας σε σχέση με τα γεγονότα στην Ουκρανία, ο Ομπάμα είπε ότι στο επίκεντρο των προσπαθειών των ΗΠΑ-ΕΕ θα πρέπει να είναι η ενέργεια. «Η Ευρώπη πρέπει απαραίτητα να δει πώς θα μπορέσει να διαφοροποιήσει ακόμα περισσότερο τις πηγές από τις οποίες προμηθεύεται ενεργειακούς πόρους», υπογράμμισε.

Αυτό, βέβαια, είναι μια πολύ σημαντική και ηχηρή δήλωση, είπε στην εφημερίδα Vzgliad ο εμπειρογνώμονας σε θέματα ενέργειας της Ankorinvest, Σεργκέι Βαχραμέγιεφ. Όμως, υπάρχουν πολλά «αλλά», που λένε ότι η απειλή του Ομπάμα δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί. Τουλάχιστον, μέσα στις επόμενες δεκαετίες. Εξάλλου, για την υπερατλαντική εξαγωγή φυσικού αερίου, εκτός από την απελευθέρωση των εξαγωγών φυσικού αερίου, οι ΗΠΑ θα πρέπει να αποκτήσουν τους αναγκαίους για τη μεταφορά, τερματικούς σταθμούς υγροποιημένου φυσικού αερίου (ΥΦΑ-LNG). Από το 2011, το υπουργείο Ενέργειας των ΗΠΑ έχει εγκρίνει μόνο έξι άδειες για την κατασκευή εξαγωγικών τερματικών σταθμών ΥΦΑ. Στα τέλη Μαρτίου, εγκρίθηκε και η έβδομη άδεια. Ειδικότερα, εγκρίθηκε η κατασκευή ενός τερματικού σταθμού της εταιρείας Cheniere Energy Partners στη Λουιζιάνα και του τερματικού στο Freeport του Τέξας. Εκκρεμούν οι εγκρίσεις σε άλλα 25 έργα.

Όχι πριν το 2016

Αλλά οι εγκεκριμένες άδειες δεν σημαίνουν τίποτα. Οι τερματικοί σταθμοί ΥΦΑ πρέπει και να κατασκευαστούν. Ο πρώτος τερματικός σταθμός υγροποιημένου φυσικού αερίου για εξαγωγή θα κατασκευαστεί μέχρι το τέλος του 2015. Αυτό σημαίνει, ότι πρακτικά οι πρώτες παραδόσεις αμερικανικού «γαλάζιου χρυσού» στην Ευρώπη δεν μπορεί να ξεκινήσουν νωρίτερα από το 2016. Τα εγκεκριμένα έργα για την κατασκευή τερματικών σταθμών θα ενταχθούν στο σύστημα σταδιακά, μέχρι το 2020. Τα σχέδια για μετά το 2020, δεν έχουν ακόμα εγκριθεί.

Η συνολική ισχύς των εγκεκριμένων τερματικών σταθμών ΥΦΑ που θα τεθούν σε λειτουργία από το 2016 έως το 2020 είναι 118 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου. Αλλά ακόμα και αν οι ΗΠΑ στείλουν το σύνολο των 118 δισ. κυβικών μέτρων ΥΦΑ μόνο στην Ευρώπη, οι ευρωπαϊκές χώρες δεν θα «απαλλαχθούν» από το ρωσικό φυσικό αέριο. Το 2013, η Ρωσία εξήγαγε στην Ευρώπη (εκτός της Τουρκίας) περίπου 135 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Βαχραμέγιεφ. «Είναι αδύνατο να απορριφθεί η προσφορά μιας τόσο μεγάλης ποσότητας μονομιάς», λέει. Για να το πούμε καλύτερα, στην πραγματικότητα, είναι μακρινές οι προοπτικές της εισαγωγής του αμερικανικού φυσικού αερίου στις ευρωπαϊκές αγορές.

 

Δεν επαρκούν οι ποσότητες

Επιπλέον, οι Αμερικανοί δεν θα επιτρέψουν την εξαγωγή όλου του ανακοινωθέντος όγκου, διότι είναι πολύ πιθανό να μην αρκούν οι ποσότητες φυσικού αερίου για την εγχώρια αγορά. «Μέχρι το 2012, οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν έλλειψη σε φυσικό αέριο, αν και το έλλειμμα συνεχώς μειώνονταν. Το 2013, υπάρχει ένα μικρό πλεόνασμα, το οποίο όμως δεν αρκεί για να επιδράσει στην ευρωπαϊκή αγορά», δήλωσε στο ειδησεογραφικό vesti.ru, ο γενικός διευθυντής της Info-TEK-Terminal και διακεκριμένος εμπειρογνώμονας της Ένωσης Βιομηχάνων Πετρελαίου της Ρωσίας, Ρουστάμ Τανκάγιεφ.

Ένα άλλο πρόβλημα είναι ότι οι ΗΠΑ είχαν αρχικά προγραμματίσει να προμηθεύσουν με φυσικό αέριο όχι την Ευρώπη, αλλά τις ασιατικές αγορές, που είναι οικονομικά αποδοτικότερες. «Οι traders μπορούν να στείλουν το αμερικανικό φυσικό αέριο οπουδήποτε. Ωστόσο, οι συνθήκες της αγοράς είναι τέτοιες που οι τιμές του «γαλάζιου χρυσού» στην Ασία είναι πολύ υψηλότερες απ’ ό,τι στην ευρωπαϊκή αγορά. Και οι έμποροι είναι οι πιο ρεαλιστές παίκτες της αγοράς. Δεν μπορώ να φανταστώ, πως θα εξαναγκαστούν οι traders να πουλήσουν το φυσικό αέριο φθηνότερα», λέει ο Σεργκέι Βαχραμέγιεφ.

Σύμφωνα με τον ίδιο, στην Ασία η τιμή του φυσικού αερίου είναι 15 δολάρια ανά ένα εκατομμύριο BTU, στην Ευρώπη, λίγο κάτω από τα 12 δολάρια. Η διαφορά των 3 δολαρίων, σημαίνει 100 δολάρια τα χίλια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου. Δηλαδή, το κόστος των 1.000 κ.μ. φυσικού αερίου είναι 100 δολάρια ακριβότερο στην Ασία απ’ ότι στη Ευρώπη, σε μερικές δε περιπτώσεις, η διαφορά είναι ακόμα μεγαλύτερη.

Ο εμπειρογνώμονας δεν αποκλείει ότι «μπορεί στην αρχή, το εξαγώγιμο φυσικό αέριο να πάει στην Ασία και όταν οι τιμές εκεί πέσουν (λόγω της μεγάλης προσφοράς), τότε μόνο θα ξεκινήσουν οι παραδόσεις αμερικανικού «γαλάζιου χρυσού» στην Ευρώπη». Δηλαδή, η τμηματική αντικατάσταση του ρωσικού αερίου από το αμερικανικό στην Ευρώπη, θα καθυστερήσει έτσι και αλλιώς για πολλά χρόνια.

Δεν υπάρχουν υποδομές στην Ευρώπη

Ακόμη και αν οι ΗΠΑ μπορούν με μαγικά κόλπα να λύσουν όλα τα εσωτερικά τους προβλήματα, στην Ευρώπη, θα βρεθούν αντιμέτωποι με ένα νέο πρόβλημα. Η Ευρώπη δεν διαθέτει τις κατάλληλες υποδομές για την υποδοχή υγροποιημένου φυσικού αερίου και δεν έχει γίνει καμιά σχετική προετοιμασία για αυτό. Ιδιαίτερα πιο οξυμένη είναι η κατάσταση στην Ανατολική Ευρώπη, η οποία εξαρτάται περισσότερο από τις ρωσικές προμήθειες φυσικού αερίου. Για παράδειγμα, η Λιθουανία είναι 100% εξαρτημένη από το ρωσικό φυσικό αέριο.

«Οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορεί να προμηθεύσουν φυσικό αέριο χώρες της Δυτικής Ευρώπης, όπως την Ισπανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία, επειδή εκεί υπάρχουν τερματικοί σταθμοί υγροποιημένου φυσικού αερίου, αλλά στην Ανατολική Ευρώπη δεν είναι δυνατό να γίνει άμεσα, λόγω των περιορισμένων υποδομών. Στα ανατολικά της ηπείρου, δεν υπάρχουν τερματικοί σταθμοί ΥΦΑ και δεν υπάρχει δυνατότητα να μεταφερθεί το αμερικανικό υγροποιημένο φυσικό αέριο μέσω αγωγού φυσικού αερίου από τη Δυτική προς την Ανατολική Ευρώπη. Όλες οι ροές του «γαλάζιου χρυσού» κατευθύνονται από τα ανατολικά προς τα δυτικά», εξηγεί ο ίδιος.

Επιπλέον, οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν συνάψει με τη Gazprom μακροπρόθεσμες συμβάσεις προμήθειας φυσικού αερίου διάρκειας 20 ετών. «Τι θα κάνουν με αυτά τα συμβόλαια; Θα τα σπάσουν;», λέει έκπληκτος ο Βαχραμέγιεφ. Φυσικά, η εξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο θα μειωθεί σταδιακά, όμως με σχετικά αργούς ρυθμούς, προσθέτει.

(Vzglyad, RBTH)

 

http://www.energypress.gr/news/Fysiko-aerio-gia-thn-Eyrwph:-Poios-tha-plhrwsei-tis-amerikanikes-kyrwseis